Klussen die je 's winters in je tuin kan doen en die je vooral niet moet doen

27 januari 2024, 12:01

Snoeien in de winter. Foto: Adobe Stock / triocean

De meeste mensen tuinieren niet of nauwelijks in de winter. Dat is niet helemaal terecht, want er zijn zeker enkele dingen die je, zelfs als er sneeuw ligt, kan doen. Ook vindt hartje winter de tuinvogeltelling plaats. Lees hierover en ook over wat je juist dit seizoen niet moet doen in dit artikel. 

De bekendste winter-tuinklus is het beschermen van planten tegen vorst. In veel Nederlandse tuinen staan vaste planten die prima tegen wat vorst kunnen, maar wel flinke schade kunnen oplopen bij een langdurige vorstperiode of bij flinke vorst in combinatie met een venijnige wind.  

Staat dit weertype op het programma pak deze planten dan in. Je gebruikt hiervoor een constructie van stokken en jute. Daartussen stop je isolatiemateriaal zoals droge bladeren of stro. Bij stamrozen moet je de ‘oculatieplek’ inpakken. Dit is het punt bovenaan de stam waaruit de takken ontspringen. Bij klim- en struikrozen zit deze plek aan of net onder de grond. Deze rozen hoef je niet in te pakken, maar het helpt wel als je een bergje aarde aan de voet aanbrengt, zodat de oculatieplek zeker ruim onder de grond is. 

Heb je planten in potten die nauwelijks tegen vorst kunnen dan heb je ze als het goed is inmiddels binnen staan. Heb je deze mogelijkheid niet zet ze dan op een zoveel mogelijk beschutte plek vlak tegen het huis en pak ze in bij vorst (ook de pot zelf).

Lees ook: deze planten zijn geschikt voor het Nederlandse klimaat.

Snoeien van bomen

Bij zacht winterweer kan je prima je fruitbomen of knotwilgen snoeien. Check wel even de weersverwachting. Je mag dit namelijk niet doen tijdens vorst, maar ook niet vlak voor het begin van een vorstperiode. 

Lees meer over de beste tijd om te snoeien.

Wat te doen bij sneeuw en vorst

Als er een flink pak sneeuw is gevallen dan is het verstandig om dit te verwijderen van je coniferen en groenblijvende struiken. Zware (smeltende) sneeuw kan leiden tot het afbreken van takken. 

Als het vriest moet je niet over je gazon lopen. Je trapt het gras kapot en je zult in het voorjaar tijdelijk bruine plekken zien waar je hebt gelopen. Ligt er een dik pak sneeuw op dan kan je wel over je gazon lopen. 

Sneeuw in de tuin in 2021. Foto: Tiny Post
Sneeuw in de tuin in 2021. Foto: Tiny Post

Sneeuw op je gazon in de tweede helft van de winter is ideaal om kalk te strooien. Je zit dan 4-6 weken voor het bemesten. Je gazon bemesten doe je namelijk als het gras weer gaat groeien en dat is doorgaans in maart.

Als je niet een heel groot gazon hebt kan kalk strooien prima met de hand. Voor grotere gazons zijn er strooikarretjes. Na het strooien van kalk moet je normaalgesproken je tuin sproeien om de kalk goed in de grond te laten trekken, maar als je de kalk op een sneeuwdek aanbrengt hoeft dit niet. Op het moment dat de sneeuw smelt zal de kalk rustig en heel gelijkmatig zich over de grond van je gazon verspreiden. 

Jaarlijks kalk strooien gaat verzuring van de bodem tegen. Bij een te zure grond wordt het moeilijk voor gras om voedingsstoffen op te nemen en te groeien, maar mos groeit juist heel goed op zure grond.

Ligt er een pak sneeuw en wil je een looppad vrijmaken pas dan op met het strooien van zout. Strooizout is heel slecht voor je tuinplanten. Strooi hoogstens een smal paadje midden op je tegels of gebruik zand. Het meest verstandig is om voor je de sneeuw vastloopt met een sneeuwschuiver je looppaden schoon te maken.

De vijver

Haal eventuele sneeuw van het ijs van je vijver. Dit doe je zodat het licht de waterplanten nog kan bereiken. Bij langdurig gebrek aan licht gaan je vijverplanten dood. Hak ijs niet kapot als je vissen in je vijver hebt. Vissen in winterrust kunnen niet tegen het geluid en de trillingen die het hakken veroorzaken. Als de ijslaag op de vijver veel langer dan een week aanwezig blijft kan je eventueel een gat maken met behulp van warmte. Dit doe je bijvoorbeeld door een steelpannetje met heet water op het ijs te zetten. Hou het pannetje wel goed vast! 

Bonte specht. Foto: Fred van Raam
Bonte specht. Foto: Fred van Raam

Vogels bijvoeren

Veruit het grootste deel van de Nederlands winter weten vogels prima zelf voedsel te vinden. Alleen als er een sneeuwdek ligt of als het meerdere dagen vriest (ook overdag) wordt het lastig voor ze. Dit betekent overigens niet dat je vogels niet mag bijvoeren op andere dagen. Vogels zullen zich niet overeten en zullen ook het zoeken naar voedsel in de natuur zullen niet verleren. Bijvoeren kan dus nooit kwaad, maar is het nuttigst bij koud winterweer. 

Midden in de winter vindt de nationale tuinvogeltelling plaatsen. Deze winter is dit op 27-29 januari 2023. Kies één van deze dagen uit en tel precies een halfuur alle vogels die je tuin bezoeken. Meer informatie en hoe je precies moet tellen lees je op deze website.

Johnny Willemsen

Johnny Willemsen

Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

Gratis inschrijven