Het is al maart in de natuur: kans op hooikoorts

Steeds meer planten bloeien al en sommige struiken worden al groen. Door de aanhoudende zeer hoge wintertemperaturen doet de natuur al alsof het maart is. De ontwikkeling in de natuur ligt momenteel ruim drie weken voor op wat we 50 jaar geleden normaal vonden. Momenteel komen de zwarte elzen in bloei waardoor de pollenconcentratie flink op kan lopen met hooikoortsklachten tot gevolg.  

Precies een jaar geleden stond Nederland op de schaats. Deze winter heeft er nog nauwelijks ijs in de sloten gelegen. Sterker nog de gemiddelde temperatuur van dit jaar tot nu toe ligt op 5,9 graden, waar 3,6 graden normaal is. Een temperatuur van 5,9 graden was 50 jaar geleden heel normaal voor een gemiddelde maartmaand. Februari is tot dusver nog een stuk zachter verlopen dan januari met een gemiddelde temperatuur van 7,6 graden tegen 3,5 normaal. Vroeger was een gemiddelde temperatuur van 7,6 graden normaal voor begin april.  

Bloeiende krokussen. Foto: Anne-Marie van Iersel.

Ook de komende weken zal de temperatuur naar verwachting ruim boven de normaal liggen. De maxima komen dagelijks uit op 8 tot 12 graden en slechts incidenteel vriest het ’s nachts een keer licht. Begin maart waait de wind waarschijnlijk meer uit het zuiden, waardoor het nog wat zachter kan worden. 

Animatie door in60seconds.nl

Nu al verschillende bloeiende bloemen

Het effect van de hoge temperatuur is te zien in de natuur en in onze tuinen. Al weken staan de hazelaars in bloei. De eerste hazelaars komen nu al in blad, net als de eerste meidoorns. Maar ook de hortensia’s in de tuinen lopen uit. De sneeuwklokjes en krokusjes staan volop in bloei en heel veel andere bloembollen schieten uit de grond.

Bladontplooing hazelaar. Foto: Arnold van Vliet.

Het sneeuwklokje staat inmiddels op de eerste plaats van meest doorgegeven plantensoorten in Nederland in de afgelopen twee weken. De boerenkrokus is de afgelopen twee weken zo’n 500 plaatsen gestegen en heeft de top-10 bereikt. Inmiddels staat vooral in de westelijke helft van het land het eerste gewoon speenkruid in bloei, de kleine gele bloempjes zijn voor velen een teken van het begin van het voorjaar.

Bloeiend speenkruid. Foto: Lammie van Elp.

De andere vroege nog kleinere gele bloempjes van de gele kornoelje zijn ook al op diverse plekken te zien. Normaal lag de piek van de eerste bloeiwaarnemingen rond 13 maart.

Gele kornoelje. Foto: Ria Lurverink.

Het zijn niet alleen de planten die een voorjaarsgevoel geven. Ook de vogels laten steeds meer van zich horen. Rond deze tijd kun je de eerste karakteristieke vinkenslag horen en het lenteachtige gefluit van de zanglijster. 

Elzenpollen in de lucht

Rond de jaarwisseling liep de elzenpollenconcentratie al op tot enkele honderden pollen per kubieke meter lucht. Dat waren de uitheemse elzensoorten die door de warme november en december al vanaf kerst in bloei stonden. Nu loopt de hoeveelheid elzenpollen in de lucht ook weer op door het in bloei komen van de zwarte els.

Lees ook: Wanneer is de piek van het hooikoortsseizoen?

De elzenpollenconcentratie kan de komende weken oplopen tot honderden pollen per kubieke meter lucht met uitschieters tot enkele duizenden. Mensen gevoelig voor elzenpollen kunnen aankomende tijd flinke hooikoortsklachten ervaren.

Bloeiende sleedoorn. Foto: Martha Kivits.

Voor komende week is regelmatig regen voorspeld, zo blijkt uit het weerbericht Nederland. Door de regen spoelt de lucht schoon waardoor de hoeveelheid elzenpollen in de lucht aankomende dagen nog beperkt blijft. Echter, richting het einde van de maand neemt de kans op droog weer toe en stijgt de kans op hooikoortsklachten. Normaal gesproken zullen de elzenpollen nog een maand hooikoortsklachten veroorzaken.

Blijf op de hoogte via het hooikoortsweerbericht.

Daarna staat de berk op het programma. De berk verspreidt sterk allergeen pollen en veroorzaakt bij een grote groep mensen hooikoortsklachten. Naar schatting is 25 procent van de hooikoortspatiënten gevoelig voor boompollen.

Lees ook: Bij welk weer heb je het meeste last van hooikoorts?

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University; Letty de Weger, LUMC; Jaco van Wezel, Weeronline; Mieke Koenders, Elkerliek Ziekenhuis; Daniel Gulpers, Vroege Vogels