Wat te doen bij smog?

Zowel in de zomer als in de winter wordt door het RIVM soms gewaarschuwd voor smog en soms geldt zelfs een smogalarm. Bij een waarschuwing is de luchtkwaliteit slecht en bij een alarm zeer slecht. Maar wat betekent dit en wat moet je doen? Dat vertellen we in dit artikel.

In Nederland wordt gewerkt met een luchtkwaliteitsindex. De huidige kwaliteit kan je zien op de website www.luchtmeetnet.nl. De lucht in Nederland wordt ingedeeld in vijf klassen: goed, matig, onvoldoende, slecht en zeer slecht. Wanneer er sprake is van slechte luchtkwaliteit geeft het RIVM een smogwaarschuwing af en bij zeer slechte luchtkwaliteit een smogalarm.

De waarschuwing richt zich vooral op gevoelige groepen, zoals mensen met longaandoeningen, ouderen, kinderen en mensen die zich inspannen in de buitenlucht. Hierbij is het advies om tijdelijk niet aan buitensporten en zwaar lichamelijk werk te doen. Ook wordt geadviseerd bij klachten zoveel mogelijk binnen te blijven en ramen en deuren te sluiten. Bij een smogalarm gelden deze adviezen voor de hele bevolking.

Verschillende soorten luchtvervuiling

Een smogwaarschuwing- of alarm kan verschillende oorzaken hebben. In de lente en zomer komt vieze lucht meestal door ozon. Deze zogenaamde zomersmog kan leiden tot (een toename van) luchtwegklachten, zoals hoesten en kortademigheid, verergering van astmaklachten en afname van longfunctie. Ook komt irritatie aan ogen, neus en keel voor. Daarnaast kun je hoofdpijn krijgen, misselijk en duizelig worden.

Lees ook: Alles wat je moet weten over zomersmog door ozon

Smog leidt tot ergere klachten bij astmapatiënten, waardoor ze meer medicatie nodig hebben. Beeld: AdobeStock / Auremar

Het hele jaar door, maar vooral in de winter, komt luchtvervuiling door fijnstof voor. Er wordt dan ook vaak over wintersmog gesproken. Waar de klachten door ozon vaak van tijdelijke aard zijn kan fijnstof juist blijvende schade aanrichten. Gezonde mensen hebben de aantasting van hun longen, hart en bloedvaten vaak niet in de gaten. Daarom wordt fijnstof ook wel een sluipmoordenaar genoemd.

Lees ook: Dit is het effect van fijnstof op je gezondheid en hier komt het vandaan

Zwavel en stikstofdioxide

Naast waarschuwingen voor zomersmog (ozon) en wintersmog (fijnstof) kan het RIVM ook waarschuwen voor grote hoeveelheden stikstofdioxide en zwaveldioxide in de lucht. Stikstofdioxide wordt vooral uitgestoten door het verkeer en komt in hoge concentraties voor langs drukke wegen.

Doordat er minder zwavel in brandstoffen zit en de industrie maatregelen heeft genomen is er al sinds het begin van de jaren ’90 geen waarschuwing meer nodig geweest voor smog door zwaveldioxide. Smog door zwaveldioxide zou onder zeer uitzonderlijke omstandigheden nog kunnen voorkomen. Denk hierbij aan een calamiteit in een grote fabriek.

Lees ook: Zo vies is de lucht in Nederland

Bronnen: RIVM en Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat