Wat is de koudste en meest witte kerst?

25 december 2023, 11:33

Feestdagen
Witte kerst. Foto: Jolanda Bakker

Kerst, het is de mooiste tijd van het jaar en zeker met sneeuw erbij. Slechts acht keer kon worden gesproken van een officiële witte kerst sinds 1901. Dat is omgerekend eens in de vijftien jaar. In dit artikel lees je alles over de koudste en meest witte kerst.

Van de 120 jaren sinds 1901 lag slechts acht keer op beide kerstdagen in De Bilt een gesloten sneeuwdek. Dat is éénmaal in de vijftien jaar. Gemiddeld eens in de vier jaar valt voor of op één van de kerstdagen sneeuw. Toch wordt er pas van een witte kerst gesproken als op beide dagen in De Bilt een gesloten sneeuwdek ligt van tenminste 1 centimeter.

Lees ook: Wat is de natste en somberste kerst?

2010 laatste witte kerst

De laatste witte kerst was in 2010. Toen viel in de week voor kerst regelmatig sneeuw. Op eerste kerstdag lag in een groot deel van het land 5-20 cm sneeuw, in het zuiden van Limburg lag lokaal 30 centimeter. Alleen in de Kop van Noord-Holland, in Friesland en op de Wadden lag bijna geen sneeuw. De temperatuur steeg op beide kerstdagen tot boven het vriespunt. Op eerste kerstdag werd het in De Bilt +0,6 graden, op tweede kerstdag dooide het 4,8 graden. De sneeuw smolt dan ook langzaam weg, maar op beide kerstdagen werd toch zo’n 5 cm sneeuw gemeten.

Witte kerst, kerstboom en sneeuwlandschap. Foto: Wouter van Bernebeek
Witte kerst, kerstboom en sneeuwlandschap. Foto: Wouter van Bernebeek

Het jaar daarvoor, 2009, was ook sprake van een witte kerst. Ook toen sneeuwde het in de dagen voor kerst. Een week voor kerst viel in het noorden van het land 10 tot lokaal 30 cm. Vijf dagen voor kerst viel 10-20 centimeter in het midden en zuiden van het land en in het noorden steeg de sneeuwhoogte naar lokaal 40 centimeter. Vlak voor en ook tijdens kerst smolt de sneeuw weg, maar in De Bilt werd op eerste kerstdag nog 9 cm en op tweede kerstdag 4 cm gemeten. De temperatuur steeg op beide kerstdagen tot ruim boven nul en bovendien regende het van tijd tot tijd. Op 25 december werd het 4,6 graden en op 26 december 5,6 graden.

Voor 2009 moeten we helemaal terug naar 1981 voor een witte kerst. Er was toen 11-20 centimeter gevallen in een strook over het midden van het land. De temperatuur kwam op eerste kerstdag boven nul (3,4 graden), op de tweede dag bleef het 0,5 graad vriezen.

Lees ook: Waarom hebben we meestal geen witte kerst?

Mooiste en koudste witte kerst

De mooiste witte kerst was in 1964 en in 1938. In 1964 viel een dik pak sneeuw in de kerstnacht en overdag dooide het licht. Ook in 1938 viel vlak voor kerst een pak sneeuw en op beide kerstdagen bleef het overdag licht vriezen. In de nacht vroor het matig tot zelfs streng.

De koudste kerst ooit gemeten vond plaats in 1938 en 1961 met een gemiddelde maximumtemperatuur over beide kerstdagen van -3,3 graden. Op de derde plaats staat 1962 met -3,2 graden. In totaal kwam het gemiddelde over beide kerstdagen acht keer onder het vriespunt uit, waarbij het zes keer op beide dagen tot een ijsdag kwam (maximumtemperatuur onder nul). Naast 1938, 1961 en 1962 was dat ook in 1970, 1942 en 1933, allemaal meer dan 50 jaar geleden. De laatste ijsdag met kerst vond plaats op de tweede kerstdag van 2000.

De warmste kerst was in 2015. Op eerste kerstdag steeg de temperatuur naar 14,0 graden en op tweede kerstdag werd het zelfs 14,4 graden.

Lees ons weerbericht voor de verwachting voor de komende tijd.

Rico Schröder

Rico Schröder

Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

Gratis inschrijven