Zo droog was het groeiseizoen

De periode waarin de natuur ontluikt loopt op zijn einde en we kunnen terugkijken op een groeiseizoen met veel variatie. Een natte april werd opgevolgd door een recorddoge periode in mei en juni, waarna juli en augustus juist weer deels in het water vielen. Hoe dit het neerslagtekort uiteindelijk heeft beïnvloed vertellen we in dit artikel.

Het groeiseizoen ging in april van start en de natuur kon gelijk een aardige slok water verwerken. In grote delen van het land viel 70 tot 100 millimeter regen, tegenover zo’n 40 tot 50 millimeter normaal. De bomen stonden al snel in bloei en de natuur kleurde groen. Van een significant neerslagtekort was uiteraard nog geen sprake.

Record-droogte in de loop van mei

Ook begin mei startte nog met licht wisselvallig weer, maar vanaf 13 mei viel voor maar liefst 39 dagen achter elkaar geen regen in De Bilt. Daardoor liep het neerslagtekort heel snel op en het jaar 2023 behoorde halverwege juni tot de 5% droogste jaren. Het contrast tussen april en juni kon haast niet groter dankzij deze record-lange periode zonder regen.

Niet alleen het gebrek aan regen, maar vooral ook de grote hoeveelheid zonneschijn in combinatie met hoge temperaturen voor de tijd van het jaar zorgde ervoor dat het neerslagtekort zo snel kon oplopen. Daardoor kon het vocht wat nog in de bodem zat van het natte voorjaar heel snel verdampen.

Na de regen werd de natuur snel groen. Foto: Peter van der Schoot

Regionaal werd het neerslagtekort eind juni overigens wel weer tenietgedaan door een aantal stevige regen- en onweersbuien. In het oosten lieten deze buien lokaal tot wel 90 millimeter regen achter. Toch was het voor het grootste gedeelte van het land nog wachten op de eerste significante regen.

Vroege piek van het neerslagtekort

Juli verliep in tegenstelling tot juni regionaal kletsnat. De hoogste neerslagsommen werden gemeten in Hoogeveen en Zwolle met daar lokaal meer dan 160 millimeter regen. Gemiddeld viel over het land 107 millimeter tegenover 80 millimeter normaal, wat dus een te natte maand betekende. De natuur, die toch wel geel kleurde door de droogte in juni, kleurde in sneltreinvaart weer groen en dat betekende ook slecht nieuws voor hooikoortspatienten.

Logischerwijs zorgde de regen voor een flinke daling in het neerslagtekort. Halverwege juli piekte die nog op 200 millimeter, waarmee het groeiseizoen van 2023 nog steeds schommelde rond de 5% droogste jaren, maar richting augustus daalde het neerslagtekort snel.

Augustus ging verder waar juli mee was geëindigd: een redelijk nat en somber weertype. Uiteindelijk daalde het neerslagtekort richting de gemiddelde waarde voor halverwege augustus van zo’n 120 millimeter. Het middenstuk van deze maand verliep wel vrij droog waardoor het neerslagtekort tijdelijk weer wat opliep. Toch deed een wisselvalliger weertype richting het einde van de maand weer zijn intrede.

Einde groeiseizoen iets aan de droge kant

In de laatste officiële maand van het groeiseizoen, september, kwam het ook regelmatig tot buien of regenzones die over ons land trokken. Daardoor loopt het neerslagtekort nu nauwelijks meer verder op en ligt aan het eind van de maand rond 130 millimeter. Dat is nog steeds zo’n 40 millimeter boven wat gemiddeld is voor deze tijd van het jaar, maar van droogte is absoluut geen sprake meer.

Uiteindelijk verliep het groeiseizoen, afgezien van een extreem droge periode in een deel van mei en juni, iets aan de droge kant. Zeker halverwege juni stonden de waterschappen even paraat vanwege de aanhoudende droogte, maar voor grootschalige problemen heeft de droogte uiteindelijk niet gezorgd.