Recordzachte lente was de op één na natste

01 juni 2024, 09:20

Weeroverzichten
Het was een kletsnatte lente. Foto: Chris Meewis

De lente was de op één na natste met gemiddeld over het land 266 mm tegen 157 normaal. Alleen in 1983 was de lente nog natter. Ook was het recordzacht met een gemiddelde temperatuur van 11,8 graden tegen 9,9 normaal. Het record stond op 11,7 graden uit 2007. Ook werd een unicum genoteerd van slechts één vorstdag in De Bilt. De zon scheen gemiddeld over het land 508 uur tegen 576 gebruikelijk.

Aan neerslag geen gebrek de laatste maanden en alle regen resulteerde in een kletsnatte lente. Met gemiddeld over het land 265 mm neerslag tegen 157 normaal was het zeer nat. Alleen de lente van 1983 was nog natter en viel gemiddeld over het land 282 mm.

In het midden, zuiden en westen van het land viel deze lente in veel plaatsen meer dan 300 mm. In de Limburgse heuvels viel zelfs meer dan 350 mm en neerslagstation Schaesberg komt uit op ruim 400 mm. Slechts op twee plaatsen viel sinds de start van de neerslagmetingen in 1906 meer neerslag. Dat was in 1951 met 420 mm in Boxtel (Noord-Brabant) en 490 mm in Wageningen (Gelderland).

Nu al normale neerslagsom van januari-augustus bereikt

Ook de winter was de op één na natste en sinds 1 januari is er gemiddeld over het land al 467 millimeter gevallen tegen 296 normaal. Normaal bereiken we deze waarde pas in de eerste week van augustus. Als we nog wat verder terugkijken, vanaf 1 oktober staat de teller al gemiddeld op 932 mm tegen 549 normaal. De laatste acht maanden viel dus grofweg de dubbele hoeveelheid neerslag t.o.v. gebruikelijk.

Er is op dit moment dan ook geen sprake van een neerslagtekort, maar een neerslagoverschot en dus moet nu nog steeds veel water worden afgevoerd naar zee.

In 2023 ook al een natte lente

Vorig jaar was de lente ook kletsnat met 225 mm. Sinds de neerslagmetingen begonnen in 1906 is het pas negen keer eerder voorgekomen dat er gemiddeld over het land meer dan 200 mm valt in de maanden maart, april en mei. Dit is doorgaans juist de droogste periode van het jaar met gemiddeld over het land 157 mm.

Vooral in april en mei extreem nat

Niet alle lentemaanden waren kletsnat. Maart was bijvoorbeeld een iets te droge maand met 48 mm tegen 58 normaal. April was recordnat met 93 mm en ook in mei staan de hemelsluizen regelmatig wijd open. Gemiddeld over het land is in mei al 95 mm gevallen tegen 58 normaal en de komende dagen komt er nog wat bij. De neerslag in mei werd vaak veroorzaakt door onweersbuien en dat leverde meerdere keren fraaie luchten op; bijvoorbeeld op 21 mei en 26 mei.

Vooral in het midden en zuiden is deze maand meer dan 100 millimeter gevallen en op sommige plaatsen nadert de teller zelfs de 200 mm. In het noordoosten daarentegen is het een flink stuk droger met in Groningen een normale hoeveelheid van 50-80 mm. Zie voor meer informatie ons meioverzicht.

Recordzachte lente

Het was niet alleen kletsnat, maar het was ook recordzacht. De gemiddelde temperatuur komt deze lente uit op 11,8 graden tegen 9,9 normaal. Het record stond op 11,7 graden, gemeten in 2007. Ook de lentes van 2014, 2018 en 2011 hadden een gemiddelde temperatuur van tenminste 11,0 graden.

Maart was recordwarm met 9,0 graden tegen 6,5 normaal en april was een graad zachter dan gebruikelijk met 10,8 graden tegen 9,7 normaal. Ook mei is zeer zacht en komt uit op gemiddeld 15,5 graden tegen 13,4 normaal.

Slechts één vorstdag in De Bilt

Het recordzachte lenteweer werd mede veroorzaakt door zeer zachte nachten. De temperatuur lag veelal boven nul en alleen op 23 april daalde de temperatuur in De Bilt naar -1,9 graden. Dat was de enige officiële vorstdag deze lente tegen dertien normaal. Niet eerder noteerde de lente slechts één vorstdag. Het record was twee en werd genoteerd in de lentes van 1945 en 1992. Meest recente lentes met weinig vorstdagen waren 2019 met vijf en 2007 met vier.

De gemiddelde nachttemperatuur is in De Bilt niet eerder zo hoog geweest. Sinds 1 maart is de gemiddelde minimumtemperatuur 7,2 graden op het hoofdstation. Het vorige record was 6,5 graden en werd gemeten in de lente van 1998.

Lees ook: Dit weer is normaal in de lente

Woensdrecht in totaal zeven vorstdagen

In maart was de laagste temperatuur dit jaar in De Bilt 0,7 graden. Alleen in 1912 was maart ook vorstloos. Elders in het land werd in maart wel een minnetje voor de temperatuur genoteerd. Tussen 4 en 8 maart kwam het elke nacht plaatselijk tot vorst en ook op 17 en 25 maart vroor het lokaal licht. In Woensdrecht kwam het in maart tot vier vorstnachten en in Twente tot drie.

In de tweede helft van april was het vrij koud en kwam het op meerdere plaatsen tot lichte vorst. In Twente, Eelde, Deelen, Wijk aan Zee en in Woensdrecht kwamen drie vorstdagen voor. Tijdens vorst moesten fruittelers in actie komen om de vroegbloeiende fruitbomen te beschermen tegen vorstschade. De laagste temperatuur werd in Wijk aan Zee genoteerd met -3,5 graden. In mei kwam het nergens tot vorst en het totaal aantal vorstdagen in Woensdrecht is uitgekomen op zeven.

Bloem met ijs door nachtvorst in het voorjaar. Foto: Jos Hebben
Bloem met ijs door nachtvorst in het voorjaar. Foto: Jos Hebben

Negentien warme en drie zomerse dagen in De Bilt

Op negentien dagen steeg de temperatuur in De Bilt naar 20 graden en meer en op drie dagen daarvan werd het zelfs zomers warm met 25 graden en meer. Gebruikelijk komen vijftien warme en vier zomerse dagen voor in de lentemaanden maart, april en mei.

Met negentien warme dagen bevindt de lente van 2024 zich op de tiende plaats met de meeste warme dagen in de maanden maart, april en mei. Het record is 30 warme dagen in 2018. De lente van 2011 had 25 warme dagen en de lentes van 1993, 2007 en 2020 noteerden 24 dagen met een temperatuur van 20 graden en meer.

De eerste lokale en de eerste officiële warme dag van het jaar werd op 6 april genoteerd. In het zuiden van het land werd het op vier stations, bijzonder vroeg in het jaar, de eerste lokale zomerse dag met 25 graden en meer genoteerd.

Op 6 april was het zeer warm. Foto: Henk Voermans
Op 6 april was het zeer warm. Foto: Henk Voermans

Drie datum-warmterecords deze lente

Maart kende twee datum-warmterecords. Op 3 maart werd het in De Bilt 15,9 graden. Het oude record was 14,7 graden en werd gemeten in 1930. Op 14 maart werd het 17,8 graden en daarmee werd het oude record van 17,6 graden gebroken. In april werd op 6 april een datumrecord genoteerd met in De Bilt 24,1 graden.

Somberste lente sinds 2013

Maart was met 126 zonuren tegen 150 normaal aan de sombere kant. Ook april blonk niet uit in zonneschijn met 167 zonuren tegen 200 normaal. De laatste lentemaand, mei, had iets minder zonuren dan gebruikelijk. Gemiddeld over het land scheen de zon 214 uur tegen 226 normaal.

In totaal scheen de zon 506 uur tegen 576 normaal. In het noorden scheen de zon het meest met 530-570 zonuren. In het zuiden was de zon deze lente slechts 440-470 uur te zien.

Met gemiddeld over het land 508 zonuren was het de somberste lente sinds 2013. Toen scheen de zon gemiddeld over het land 497 uur. Vorig jaar scheen de zon in de lente 560 uur, maar in zowel 2022 als in 2020 was het duidelijk zonniger. In 2022 scheen de zon van 1 maart tot en met 31 mei in totaal 730 uur, maar de zonnigste lente beleefden we in 2020. Vier jaar geleden scheen de zon maar liefst 805 uur. De somberste lente beleefden we in de kletsnatte lente van 1983. De zon scheen 41 jaar geleden slechts 316 uur. Ook telde die lente slechts één warme dag.

Fraai noorderlicht

Door het zachte en kletsnatte weer is het tot winterse neerslag en storm deze lente niet gekomen, maar wel was fraai noorderlicht te zien. Op 4 maart was vooral in het noorden een roze en paarse gloed aan de hemel te zien.

Ook op 10 en 11 mei was een fraai noorderlicht te zien. Deze keer was het overal in het land zichtbaar en kleurde de hemel roze, paars en groen.

Meer overzichten van andere maanden en seizoenen vind je hier.

Rico Schröder

Rico Schröder

Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

Gratis inschrijven