Feit of fabel: kan bliksem twee keer op dezelfde plek inslaan?

Tijdens een onweersbui beperkt de lichtshow zich meestal tot hoog in de lucht, maar bliksem weet de weg naar het aardoppervlak ook regelmatig te vinden. Blikseminslagen komen soms zelfs meerdere keren op exact dezelfde plek voor. Toeval of zit er toch meer achter? In dit artikel hebben we voor je uitgezocht waarom dat zo is. 

Bliksem ontstaat wanneer in een onweerswolk warme en koude luchtstromen langs elkaar bewegen. De warme lucht stijgt op en de koude lucht zakt naar beneden richting het aardoppervlak. Door de wrijving tussen de warme en koude lucht worden de deeltjes in deze twee luchtstromen elektrisch geladen met positieve en negatieve lading. In de onweerswolk kunnen de positief en negatief geladen deeltjes een stukje uit elkaar komen te liggen, waardoor een verschil in lading binnen de wolk ontstaat.

Het is vergelijkbaar met de statische elektriciteit die ontstaat wanneer je een ballon over een trui wrijft. De deeltjes van de ballon en de trui krijgen door de wrijving een positieve of negatieve lading. Vervolgens is er een verschil in lading tussen de ballon en de trui. De elektriciteit springt over van de ballon naar de trui in de vorm van een vonkje. Dat vonkje is de bliksemschicht in het geval van onweer. Dit wordt ook wel een ontlading genoemd, omdat zo het verschil in lading tussen twee objecten verdwijnt.

Lees hier meer over het ontstaan van een onweersbui

De bliksemschicht kan overspringen van de ene naar de andere wolk, maar ook van de wolk naar de aarde. In het laatste geval spreken we van een verticale ontlading of blikseminslag.

In deze foto zie je een horizontale ontlading. De bliksem springt over van wolk naar wolk en raakt het aardoppervlak niet. Foto: Adobe Stock / Dmitriy D.

Waarom kan bliksem vaker op dezelfde plek inslaan?

Nadat de bliksem is ingeslagen en de wolk is ontladen, wil dat nog niet zeggen dat het onweer voorbij is. In de onweerswolk blijven de warme en koude luchtstromen in beweging en zo wordt de wolk opnieuw elektrisch geladen. Hoe kan het nou dat de bliksem voor de tweede keer op exact dezelfde plek kan inslaan? Is dat toeval of zit er meer achter?

Na de eerste verticale ontlading waarbij de bliksemschicht het aardoppervlak bereikt heeft, is er in de lucht tussen de wolk en de grond een strook met warme lucht ontstaan. Deze warme strook is ook verantwoordelijk voor het ontstaan van de donderslag. De warme lucht geleidt de elektriciteit beter en de bliksem zoekt de makkelijkste weg naar beneden, in dit geval dus dezelfde weg als de vorige keer. Het onweer recyclet eigenlijk zijn eigen gemaakte bliksemkanaal. Dit gebeurt razendsnel, soms wel meerdere keren per seconde!

Deze onweersbui boven de Adriatische Zee heeft meerdere bliksemkanalen die naar het aardoppervlak leiden. Foto: Adobe Stock / Marilena.

Wanneer de bliksem vlak bij jou in de buurt is ingeslagen, moet je maken dat je wegkomt. De kans dat het nog een keertje gebeurt op dezelfde plek is dus ontzettend groot. Lees hier wat je nog meer moet doen bij onweer.