Waarom is het in het noorden langer licht?

Rond de langste dag gaat de zon in het noorden later onder dan in het zuiden. Ook komt de zon weer eerder op en het verschil is zelfs iets meer dan een half uur tussen bijvoorbeeld Schiermonnikoog en Maastricht. In de zomermaanden blijft het ten noorden van de poolcirkel, zoals IJsland en in het noorden van Noorwegen, Zweden en Finland zelfs altijd licht.

In landen ten noorden van de poolcirkel gaat de zon in juni en juli niet onder. Op Spitsbergen gaat de zon zelfs van 20 april tot 23 augustus niet onder. Het is continue licht en het besef van tijd lijkt lastig. Je wilt gaan slapen, maar het wordt maar niet donker. Natuurlijk zijn de mensen die daar wonen er wel aan gewend dat het niet donker wordt en dikke verduisteringsgordijnen doen een hoop.

Waarom wordt het niet donker?

De ligging van de gebieden verklaart waarom het niet donker wordt. Hoe dichter bij de Noordpool, hoe langer het in de zomer licht blijft. Echt 24 uur licht blijft het alleen vlak bij en ten noorden van de poolcirkel. Hoe verder je van de poolcirkel af bent, des te langer de nacht is. Dat verklaart ook het verschil tussen het noorden en zuiden van ons land. Het noorden, bijvoorbeeld Schiermonnikoog, ligt dichter bij de Noordpool dan Maastricht en het verschil in ons kleine land is rond de langste dag tussen noord en zuid 31 minuten.

De oorzaak is eigenlijk heel eenvoudig. In de zomermaanden duren de dagen langer dan in de winter, omdat de zon het noordelijke halfrond meer beschijnt dan het zuidelijk halfrond. De aarde draait om zijn eigen as en om de zon. Seizoenen worden veroorzaakt, doordat de as van de aarde (lijn door noord- en zuidpool) in een hoek van ongeveer 23 graden staat ten opzichte van de cirkel die de aarde om de zon maakt. Door de kanteling van de aarde is het dus ten noorden van de poolcirkel 24 uur licht in de zomer en 24 uur donker in de winter.

Seizoen. Foto: Adobe Stock.

De aarde, de zon en de seizoenen. Foto: AdobeStock.

Langste dag is dit jaar 21 juni

De zomer begint dit jaar op 21 juni om 11:14 uur. Het is dan de langste dag en het verschil op deze dag tussen het noorden en zuiden van het land is 31 minuten. Op Schiermonnikoog komt de zon om 5:06 uur op en gaat om 22:08 uur weer onder. Een daglengte van 17:02 uur. In Maastricht komt de zon op 21 juni om 5:23 uur op en gaat om 21:55 uur weer onder. De daglengte is 16:32 uur. In het noorden is het dus langer licht.

Lees in het meest uitgebreide weerbericht van Nederland of de zon ook de komende dagen schijnt.

Tijden van zonsopkomst en zonsondergang voor Midden-Nederland. In het noorden duren de dagen in het winterhalfjaar korter en in het zomerhalfjaar langer.

Midzomernachten zijn niet echt donker

Ook tijdens de langste dagen van het jaar duikt de zon bij ons enkele uren onder de horizon. Maar echt helemaal donker wordt het dan niet, er is dan sprake van de grijze nachten. Aan de horizon zie je vaak nog een gloed en ook maak je dan kans om lichtende nachtwolken te zien. Vanaf 20 mei tot en met 23 juli zijn de nachten niet zo donker als in de rest van het jaar. Rond de langste dag is het slechts ongeveer 3 uurtjes vrij donker, maar van echte duisternis is geen sprake.