De hittegolf in India laat zien: we moeten hitte-eilanden bestrijden

Temperaturen van ver in de dertig graden en miljarden mensen die naarstig op zoek zijn naar verkoeling. De hittegolf in India en Pakistan laat eens te meer zien hoe erg een hetere aarde het leven kan ontwrichten. Kunnen we iets doen aan acute hitte, die vooral in steden voorkomt?

Een warmte-eiland ontstaat doordat stenen gebouwen veel warmte opnemen. Op een zeker moment geven ze die ook weer af, en als ze dat allemaal tegelijk doen blijft er een enorme hoeveelheid hitte hangen in de straten. Vooral in dichtbebouwde gebieden kan dit tot temperaturen leiden die veel hoger liggen dan de gemiddelde luchttemperatuur. De gevaren van te hete lucht zijn legio. Kans op een zonnesteek of andere aandoeningen door warmte. Maar warmte in de stad zorgt ook voor meer luchtvervuiling en een onprettiger leefklimaat.

In India en Pakistan woedt de afgelopen dagen een hittegolf die laat zien hoe heftig hoge temperaturen kunnen zijn. Op het platteland is het niet te harden, maar in de geürbaniseerde gebieden zoeken mensen massaal toevlucht tot panden met airconditioning, omdat de eigen huizen en de straten geen respijt kunnen bieden van de genadeloze zonnekracht.

De vraag is: kunnen we er iets aan doen? Nu de aarde opwarmt en de wereld verstedelijkt zullen hoge temperaturen in de stad vaker voorkomen. Moeten we de onvermijdelijke hitte lijdend ondergaan of ons gedrag en dagelijks bewegen aanpassen? Leven na zonsondergang? Gelukkig zijn er (iets) minder radicale mogelijkheden om oververhitting in de grote stad te voorkomen.

Zwevende gebouwen

Een Noors-Amerikaanse architect heeft een idee: maak de straten schaduwrijker door zeppelin-achtige gebouwen aan gevels vast te maken. De gebouwen zijn gevuld met heliumballen die het geheel zwevend houden. De grond eronder wordt gekoeld door de schaduw die het gebouw werpt.

Japans watergooien

Uit Japan komt een eeuwenoude, maar effectieve techniek. Door de straat voor je woning met water te besprenkelen, koelt de omgeving een beetje af. Hoe meer mensen dit doen, hoe effectiever het is. De eeuwenoude techniek bleek in 2017 goed te werken, en de overheid in Tokyo moedigt ‘uchimizu’ ook actief aan.

Een groen dak zorgt voor extra verkoeling. Beeld: AS / miss mafalda

Groen dak

Zwarte dakpannen doen weinig voor een aangenaam leefklimaat in en om het huis. Vervang de dakpannen door kleine plantjes en je hebt plotseling een veel aangenamer klimaat. Zeker in steden waar veel hoogbouw platte daken heeft kan vergroening uitkomst bieden. Niet alleen voor oververhitting trouwens; de plantjes zorgen ook voor betere opvang van regenwater, zodat overstromingen voorkomen worden.

Groene gevel

Dat planten veel doen om de temperatuur en luchtvochtigheid te reguleren weet iedereen die in een groenrijke tuin heeft gezeten. Dus waarom niet ook de gevel volhangen met groene planten? Niet alleen plantenbakken, maar hele gevels vol met planten. De expert op dit gebied is de architect Vincent Callebaut, die ongeveer maandelijks een nieuw concept bedenkt om meer bomen, planten en struiken in het stadsbeeld te krijgen.

Ander asfalt

En dan is er nog de kleurentheorie. Zwart houdt meer warmte vast dan andere kleuren. En wat is het grootste zwarte oppervlakte in de stad? De asfaltweg! Voor Los Angeles was dit in 2017 al reden om de straten lichtgrijs te verven. Dat weerkaatst het licht, terwijl zwart absorbeert. Het zou 7 graden schelen bij de grond.

Bron: change.inc