Zo bijzonder is sneeuw in november

27 november 2023, 13:06

Sneeuw in Nederland. Hoofdfoto: AdobeStock / sara_winter

November is de laatste herfstmaand. De dagen worden steeds korter en de temperatuur daalt. Echt winter is het in deze maand zelden, maar winterse speldenprikken zijn zeker mogelijk. Lees in dit artikel hoe vaak het tot sneeuw komt in november.

Regelmatig staat het weer in november in het teken van regen en wind. Bij een rustiger weertype kan het aangenaam zijn, maar is ook snel kans op mist.

Dalende temperatuur in november

Als we kijken naar de gemiddelde temperatuur in november dan valt direct de dalende lijn gedurende de maand op. De normale middagtemperatuur ligt aan het begin van de maand rond 12 graden en eind november rond 8 graden. De gebruikelijke minima dalen van circa 6 graden op 1 november naar ongeveer 2 graden aan het einde van de maand.

Lees ook: Dit weer is normaal in november

Het aantal dagen met vorst verschilt flink per regio. Zo komt het in de kustgebieden gemiddeld in november slechts twee keer tot vorst. Het oosten telt ongeveer zeven vorstdagen. IJsdagen met een maximumtemperatuur onder het vriespunt zijn behoorlijk uitzonderlijk. Dit gebeurt ongeveer eens per twee jaar. Vaak gaat het dan om dagen met hardnekkige mist en temperaturen tussen 0 en -2 graden.

Winterse buien en windrichting

Voor winterse neerslag is in deze tijd van het jaar aanvoer van koude lucht uit het noorden nodig. Meestal waait de wind uit richtingen tussen zuid en west. Dit is gemiddeld over het jaar zo, maar geldt in het bijzonder voor november. Slechts ongeveer 10 % van de tijd waait de wind in november uit richtingen tussen noordwest en noordoost. Als je zwakke winden (2 Bft. of minder) niet meetelt dan is dit aandeel nog een stuk kleiner.

Winterse buien. Foto: Anne-Marie van Iersel
Winterse buien. Foto: Anne-Marie van Iersel

De Noordzee is in november veel warmer dan hartje winter. Voor de vorming van buien is het temperatuurverschil tussen de lucht nabij het aardoppervlak en de lucht op circa 5 km hoogte een belangrijk maatstaf. Als koude lucht vanuit het noorden over de Noordzee naar Nederland trekt ontstaan hierdoor in november heel gemakkelijk fikse buien.

Lees meer over het ontstaan van (onweers)buien.

In november vaak natte sneeuw

In een weersituatie met winterse buien vanaf de Noordzee blijft de sneeuw meestal niet liggen. Door wind van zee ligt de temperatuur een aantal graden boven het vriespunt. Soms wordt het tijdens een felle bui wel kortstondig wit. In een nacht met buien en opklaringen kan de temperatuur in deze situatie in het binnenland wel onder nul komen. Soms komt het dan tot een witte verrassing in de ochtend, maar ook dan zal de sneeuw overdag doorgaans snel verdwijnen. Een eerste winterinval vanuit het noordoosten is in november echt zeldzaam, maar gebeurt in de tweede helft van de maand soms wel.

Sneeuw is mooi, maar levert wel gladde wegen op. Foto: AdobeStock / twixx
Sneeuw is mooi, maar levert wel gladde wegen op. Foto: AdobeStock / twixx

November nog maar 0-2 ‘sneeuwdagen’

Het aantal dagen dat in november sneeuw wordt waargenomen ligt gemiddeld op één. In Vlissingen is het nul en in Groningen, Drenthe en Twente ongeveer twee. In verreweg de meeste gevallen gaat het hierbij om natte sneeuw of sneeuw die slechts korte tijd blijft liggen.

In de vorige klimaatperiode waren één tot vijf dagen met sneeuwval of natte sneeuwval gebruikelijk in ons land. Door opwarming van de aarde is dat aantal dus behoorlijk teruggelopen.

Op 25 november 2005 viel in Oost-Nederland een dik pak sneeuw. In het westen viel regen en aan zee stormde het op deze dag. In Gelderland en Overijssel kwam het verkeer langere tijd muurvast te staan. Ook op 29 november 2010 speelde sneeuwval het verkeer parten. In flinke delen van het land ontstond een sneeuwdek van meerdere centimeters dik.

Kortom: het zien van sneeuwvlokken in november is niet heel bijzonder, maar door opwarming van de aarde zullen we het in de toekomst wel minder snel zien. Sneeuw die enige tijd blijft liggen is wél bijzonder en langer dan 24 uur winterpret vanwege een mooi sneeuwdek is absoluut bijzonder in november.

Of er komende dagen sneeuw wordt verwacht lees je uiteraard in het meest uitgebreide weerbericht van Nederland.

Johnny Willemsen

Johnny Willemsen

Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

email-black