Voor het eerst sinds 1997 geen officiële warme dag in april

April 2021 is de eerste aprilmaand sinds 1997 zonder een officiële warme dag van 20 graden of meer in De Bilt. De gemiddelde maandtemperatuur komt waarschijnlijk uit op 6,3 graden tegen 9,9 normaal en dat betekent dat het de koudste april sinds 1986 is. Toen werd het gemiddeld 6,2 graden. Met 6,3 graden zou april bovendien een fractie kouder zijn verlopen dan maart. Vorige maand kwam de gemiddelde temperatuur in De Bilt op 6,4 graden uit.

Dominante noordenwinden voeren deze maand continu koude lucht aan vanaf de Noordpool, waardoor warme lucht geen schijn van kans maakt. Er is zelfs sprake van een unicum: de warmste aprildag is kouder verlopen dan de warmste februaridag! Op 24 februari werd het al uitzonderlijk warm met in De Bilt 18,7 graden en in april is het tot dusver niet warmer dan 17,5 graden geworden, gemeten op 20 april. Zeer waarschijnlijk komt de temperatuur in De Bilt in de slotweek van april hier niet meer bovenuit. In maart was het overigens nog veel warmer. Op de 31e van die maand werd het maar liefst 23,8 graden in De Bilt en 26,1 graden in het Limburgse Arcen.

De verwachting voor het slot van april lees je in het meest uitgebreide weerbericht van Nederland. 

Enige warme dag april in Maastricht

Alleen in Maastricht is het deze maand wel tot een warme dag gekomen. Op 1 april kreeg het uitzonderlijk warme slot van maart nog een klein vervolg. Het werd er 20,6 graden. De laatste keer dat er op geen enkel officieel weerstation 20 graden of meer werd gemeten in april was in 1997. 

Ter vergelijking: de laatste drie jaar kwam het tot negen warme dagen in De Bilt en normaal lukt het 4 à 5 keer. We zijn dus veel meer aprilwarmte gewend de laatste jaren. 

beregenen fruitbomen, vorst Foto: Ab Donker

Beregenen van fruitbomen ter bescherming tegen vorst. Foto: Ab Donker

Veel vorstnachten

In de nachten kwam het tot dusver maar liefst acht keer tot vorst in De Bilt en daar kan nog een aantal nachten bijkomen. Recordhouder is 1917 met veertien keer vorst. Dat record zal niet gebroken worden. Wel kwam het al tot een record van zeven vorstdagen in midden april. Fruittelers waren er deze maand druk mee om de bloesem tegen vorstschade te beschermen en ook zomerplantjes moesten vaak afgedekt of naar binnen gehaald worden. Er viel deze maand ook enkele keren sneeuw. Op 7 april zelfs uitzonderlijk veel sneeuw in de Limburgse heuvels.

Lees ook: april doet wat hij wil

Bloeiende magnolia in de sneeuw

Foto: Marij Handels

Uitzonderlijk koud, maar geen top-10 notering

Een apriltemperatuur van 6,3 graden is in het opgewarmde klimaat uitzonderlijk koud. De temperatuur ligt daarmee maar liefst 3,6 graden onder de nu geldende klimaatnormaal. Het is lang geleden dat de temperatuur in een maand zo ver onder het gemiddelde lag. In maart 2013 was het 3,7 graden kouder dan gebruikelijk. Veel te warme maanden zien we deze eeuw veel vaker. Zo was het in januari 2020 3,1 graad warmer dan normaal en in februari 2020 zelfs 3,9 graden warmer dan gebruikelijk. De grootste afwijking zagen we in december 2015 met een gemiddelde van 5,9 graden boven wat normaal was. 

Hoewel deze april dus fors kouder was dan gebruikelijk staat hij niet in de top-10 met koudste aprilmaanden sinds 1901, maar op een gedeeld elfde plaats. Recordhouder is 1917 met een gemiddelde apriltemperatuur van slechts 4,6 graden. Kijken we zelfs naar meetreeksen sinds 1706 dan komt april 2021 op een gedeeld 34e plek. In 1771 was het nog wat kouder dan in 1917 met 4,3 graden. De metingen van voor 1901 zijn wel minder betrouwbaar, maar tonen aan dat koude aprilmaanden vroeger heel gebruikelijk waren. 

De laatste decennia is de klimaatnormaal voor april flink omhooggegaan van 8,0 graden in de jaren 80 naar 9,8 graden nu. Sinds 1901 kwam het maar liefst in 42 aprilmaanden niet tot een warme dag in De Bilt en soms gebeurde dat jaren op rij. In de jaren 80 hadden ze van een aprilmaand zoals dit jaar dan ook lang niet zo vreemd opgekeken als we nu doen

Lees meer over het klimaat in april: Dit weer is normaal in april

Hoofdfoto: Ab Donker