Enkele maanden geleden wilde het maar niet lukken met de lente en op dit moment is het vaak warm en hebben we te kampen met droogte. In dit overzicht lees je hoe 2023 er tot nu toe voor staat.
In De Bilt was het in de eerste zes maanden gemiddeld 10,0 graden en dat is vrij bijzonder. Slechts drie keer eerder verliep de eerste helft van het jaar nog warmer, allemaal in deze eeuw. In 2007 werd dit voor het eerst gemeten en toen was het met 11,0 graden ook het warmst. De laatste keer was in 2020. Toen was het gemiddeld 10,4 graden. Ook vorig jaar was het de eerste zes maanden gemiddeld 10,0 graden.
Wat de warmte van dit jaar bijzonderder maakt is dat niet alle maanden warm verliepen. Vooral in de lente viel de temperatuur vaak tegen. In maart verliepen de nacht vaak zacht door bewolking, maar was het overdag kouder dan normaal. April was gemiddeld zelfs 1,2 graden kouder dan normaal en mei had een hele normale temperatuur. De warmte wordt veroorzaakt door de zachte wintermaanden en de recordwarme junimaand.
Warmte kwam laat en bleef
Door het koude lenteweer heeft het een tijd geduurd voordat het dit jaar 20 graden werd. Pas op 4 mei werd het met 22,1 graden in De Bilt officieel een warme dag. Gemiddeld gebeurt dit op 13 april. Uiteindelijk werd het in mei 13 keer warm, twee keer vaker dan normaal. De echte warmte begon in juni waarbij het sinds de derde dag minimaal 20 graden werd en met deze warmte hebben we nog steeds te maken.
Ook de eerste officiële zomerse dag was laat en viel op 9 juni. Daarvoor moet het in De Bilt minimaal 25 graden worden. Inmiddels telt dit jaar 16 zomerse dagen tegenover 9 gemiddeld. Nog nooit telde juni zo veel zomerse dagen. Op twee dagen werd het in De Bilt tropisch warm met 31,3 graden als hoogste waarde op 25 juni. In het zuidoosten en oosten was in juni sprake van een recordlange hittegolf.
Omslag van somber naar zonnig
Gemiddeld over het land scheen de zon tot nu toe ruim 1060 uur. Dat is zo’n 120 uur meer dan bij een gemiddeld verloop, maar de verdeling van de hoeveelheid zon was erg scheef. Drie van de afgelopen zes maanden verliepen somberder dan normaal. In maart hadden we 20% minder zon en in de gehele lente scheen de zon 12% minder dan gemiddeld. In mei was het iets zonniger dan gemiddeld, maar aan het eind van de maand was 2023 nog steeds een fractie aan de sombere kant. Een recordzonnige junimaand heeft dat zontekort in één keer doen omslaan naar een zonoverschot van 11%. In juni scheen de zon ruim twee keer zo lang als normaal.
Erg droog na nat voorjaar
Het jaar begon met een hele natte maand met gemiddeld over het land 124 mm neerslag. Daarna volgde een hele droge februari, maar maart en april waren kletsnat. Gemiddeld is het dan juist droog en april is normaal gesproken de droogste maand van het jaar. Dit jaar viel in deze maanden respectievelijk 74 en 92% meer neerslag. In een gemiddeld jaar neemt in juni de hoeveelheid neerslag toe, maar dit jaar is het juist zeer droog. In juni viel slechts 20 mm, minder dan een derde van de normale hoeveelheid.
Droogte zonder warmterecords
Ondanks dat in 2023 11% meer neerslag viel dan normaal is er sprake van ernstige droogte. De neerslag viel te vroeg in het jaar en is voor een deel afgevoerd door kanalen en rivieren en heeft voor een deel het grondwater aangevuld. Het resterende deel is grotendeels verdampt en de toplaag is erg droog. Het neerslagtekort is momenteel 171 mm gemiddeld over het land en daarmee is het droger dan in de 5% droogste jaren. Dit tekort geeft aan hoeveel meer water er is verdampt dan dat er is gevallen sinds 1 april.
Opvallend is dat de warmte van afgelopen maanden geen datum-warmterecords opleverden. Alleen op 1 januari was het recordwarm. Het is dus zeer droog zonder recordhoge temperaturen. Dit is tekenend voor de recordlange warme periode die we nu beleven.
Meer Weeroverzichten-nieuws