Zonnige september zesde te warme maand op rij

September is de zesde maand op rij die warmer dan normaal verliep. De gemiddelde temperatuur is in De Bilt uitgekomen op 14,7 graden tegen 14,5 normaal. De zon scheen gemiddeld over het land 192,5 uur tegen 143 uur normaal. Sinds het begin van de zonmetingen in 1906 was het slechts zeven keer zonniger! Ook is sinds februari elke maand zonniger dan gebruikelijk verlopen. Met landelijk 57 mm tegen 78 mm normaal was het vrij droog, maar in het Groene Hart was het juist kletsnat.

De Bilt telde maar liefst 16 warme dagen (maximumtemperatuur 20 graden of hoger) tegen 10 normaal. Op één dag kwam de temperatuur boven de zomerse grens van 25 graden uit tegen twee dagen normaal. In het noorden, noordwesten en zuidwesten kwam het niet tot een zomerse dag.

In het zuiden en oosten kwam het juist tot meerdere zomerse dagen. Maastricht kwam tot acht zomerse dagen en op 18 september werd zelfs een zeldzaam late tropische dag gehaald met exact 30 graden. Het was tevens de op twee na warmste Prinsjesdag sinds het begin van de metingen. Nabij Den Haag werd 23 graden gemeten.

Alweer een zonnige maand

Sinds februari is elke maand dit jaar nog zonniger dan normaal verlopen. Ook september wordt aan dit rijtje toegevoegd met landelijk gemiddeld 192,5 uur zon tegen 143 uur normaal. Sinds het begin van de metingen verliep september slechts zeven keer zonniger. Bovenaan staat 1959, in deze kurkdroge herfstmaand scheen de zon landelijk maar liefst 232 uur!

Net als afgelopen zomer was het in het westen en noorden minder zonnig dan in het zuiden en oosten. Zo komt het aantal uren zonneschijn in Den Helder op 169 uit. Maastricht was afgelopen maand de zonnestad van ons land met 213 uur zon. Daarmee was het in Maastricht zelfs de op drie na zonnigste september ooit gemeten! Ook daar staat 1959 op nummer één met zelfs 265 uur zon.

September start met nachtvorst

De eerste drie weken van de maand verliepen warm, maar toch kon het in de nachten soms al goed afkoelen. Op de eerste dag van de meteorologische herfst had weerstation Twenthe de primeur om als eerste na de hoogzomer vorst op klomphoogte te registeren. Op 14 september kwam het opnieuw tot vorst aan de grond.

Vanaf 22 september werd het gevoelig frisser. Op de 23e kwam de temperatuur in De Bilt niet hoger uit dan 10,9 graden en daarmee was het zelfs de koudste 23 september ooit gemeten. In Deelen werd het niet warmer dan 10,8 graden. Ook de nachten werden een stuk kouder.

Op 25 en 26 september vroor het aan de grond opnieuw op de voormalige vliegbasis Twenthe. De 25e koelde het in Twenthe op klomphoogte zelfs af tot -2,8 graden en vroor het op meer plaatsen in het oosten en zuiden. Op normale waarneemhoogte kwam het daar nét niet tot vorst met +0,1 graad.

Na een kleine opleving van de temperatuur op 27 september, met op veel plaatsen een warme dag, verliep het slotweekend fris. In de avond van 28 september daalde de temperatuur in Twenthe aan de grond naar -2,9 graden. In de vroege ochtend van 29 september kwam de temperatuur zelfs op -4,6 graden uit! Op normale waarneemhoogte (1,5 meter) daalde de temperatuur naar -0,8 graden. Daarmee was de eerste lokale vorst van dit najaar een feit. De nacht die volgde was zelfs de koudste septembernacht in 47 jaar! Aan de grond vroor het op uitgebreide schaal en in het oosten en zuiden flirtte het kwik ook op normale waarneemhoogte met het vriespunt. Veel plekken noteerden de eerste vorst en weerstation Twenthe mat zelfs -1,5 graden. Zelfs in De Bilt kwam het nipt tot de eerste officiële vorst van dit najaar. In De Bilt was het sinds 1901 niet zo koud geweest op 30 september. Officiële septembervorst op het hoofdstation kwam slechts vijf jaren eerder voor.

Droge maand verloopt juist kletsnat in Groene Hart

Gemiddeld over het land viel 57 mm tegen 78 mm normaal. In het Groene Hart viel veel meer regen met 162 mm in Benschop, 167 mm in Zegveld (Utrecht), 186 mm in Nieuwkoop en maar liefst 231 mm in Boskoop (Zuid-Holland)! In het Limburgse Venlo viel slechts 27 mm.

Een groot deel van deze septemberneerslag viel op 5 september. Forse regen- en onweersbuien trokken over de noordelijke helft van Zuid-Holland, het westen en noorden van Utrecht en het zuiden van Noord-Holland. Er viel 106 mm in Zegveld, 120 mm in Benschop, 130 mm in Nieuwkoop en maar liefst 178 mm in Boskoop. De laatste keer met een dergelijke hoeveelheid neerslag was op 28 juni 2014. In Alphen aan de Rijn viel toen 180 mm.

Ook op 3, 6, 7, 21, 22 en 23 september viel regionaal meer dan 20 mm. Op 6 september viel in Zoetermeer 33 mm en op Vlieland 41 mm. Op 21 september was het onstuimig door veel wind en buien met onweer en hagel. Op de Houtribdijk werd tijdelijk stormkracht gemeten, 9 Bft. Op grote schaal, vooral in de kustprovincies, kwamen zware windstoten voor. Op de Houtribdijk werd een zeer zware windstoot van 111 km/uur gemeten. Net ten westen van de Oosterscheldekering kwam zelfs een windpiek van 132 km/uur voor!