Wat is El Niño en wat zijn de gevolgen van dit natuurfenomeen?

El Niño is een natuurfenomeen, waarbij het normale weer vooral in landen rondom de evenaar sterk verstoord wordt. Natte gebieden worden droger en droge gebieden krijgen juist te maken met flink natter weer. Dit leidt tot natuurrampen en mislukte oogsten. In Nederland is er na een El Niño een grotere kans op een natte lente.

Tijdens een El Niño is het zeewater rond de evenaar warmer dan normaal, vooral op de Stille Oceaan. De passaatwinden raken daarbij verstoord. Normaal waaien rond de evenaar noordoosten- of zuidoostenwinden en die worden dan ineens ingewisseld voor westenwinden. De warme en vochtige lucht die opstijgt boven het warme zeewater stroomt daardoor oostwaarts in plaats van westwaarts.

Het gevolg is dat het natter en warmer wordt langs de kust van Amerika (vooral Peru en Midden-Amerika). De buien boven de Indische Oceaan trekken tijdens El Niño niet richting Afrika. Dit veroorzaakt droogteproblemen in landen als Zimbabwe en het zuiden van Madagascar. Ook in Indonesië, de Filipijnen en Australië wordt het flink droger, doordat de buien vooral over de Grote Oceaan trekken.

Droogte door El Niño. Foto: Adobe Stock / Piyaset

Tijdens een El Niño neemt de orkaanactiviteit op de Atlantische Oceaan af. Boven de Stille Oceaan ontstaan vaak juist meer tyfoons. Deze trekken vaak richting Guam, Japan en Taiwain. Vietnam, China en de Filipijnen zien juist minder tyfoons, omdat het water voor de kust daar wat minder warm wordt.

El Niño piekt altijd rond Kerst

De betekenis van het woord El Niño is Kerstkind. Deze naam heeft het fenomeen te danken aan het feit dat de piek rond Kerst valt. Dit kerstkind heeft ook een zusje, genaamd La Niña. Bij een La Niña wordt het gebruikelijke klimaat versterkt. Natte plekken worden dan nog natter en droge gebieden nog droger.

Foto: AdobeStock / deberarr

Samen vormen El Niño en La Niña de El Niño-Southern Oscillation (ENSO). Er zit geen vast ritme in het optreden van beide natuurfenomenen, maar door middel van weermodellen kunnen we het wel steeds verder vooraf zien aankomen.

Gevolgen voor Europa en Nederland

De verandering in het weer rondom de evenaar heeft als gevolg dat ook het weer in Europa anders is dan normaal. Oost-Spanje wordt droger en warmer in de winter en in het voorjaar, terwijl het in Zuid-Engeland, Noord-Frankrijk, de Benelux en Duitsland natter wordt in het voorjaar.

Lees meer: Dit is de invloed van El Niño op het weer in Nederland