Dit moet je weten over de bizarre sneeuwstormen van 1979

Als je het in de volksmond over een échte winter hebt, dan hoor je de winter van 1978/79 vaak terugkeren. Dat is volkomen terecht, want de winter van ’79 was de meest bizarre die veel mensen van boven de vijftig bewust hebben meegemaakt. In dit artikel kijken we met je terug naar de sneeuwstormen, ijzel en ijzige kou waarmee Koning Winter ons in 1979 gijzelde.

De winter ving eind december 1978 aan. Het is een echte kwakkelmaand: dan weer zacht, dan weer koud en soms valt er wat sneeuw. Maar écht koud en winters was het tot en met de kerstdagen niet. Tot de allerlaatste dagen van het jaar. IJzige kou vanaf de Noordpool stroomde ineens uit over Scandinavië. Het was alsof de Noordpool zelf verschoven was. Er stak een stevige noordoostenwind op, Koning Winter klopte op de poorten van Nederland.

Op 30 december ging het los. In de ochtend was het in Groningen en Friesland al -7 tot -9 graden, terwijl het in het zuiden nog +8 graden was! Enorme verschillen voor ons kleine landje. De wind bulderde, er viel sneeuw. Een dag later: nog meer sneeuw! Het resultaat waren bizarre sneeuwduinen van lokaal enkele meters hoog en dat bij temperaturen van -10 graden. Er was geen doorkomen aan voor het verkeer en zeker delen van Noord-Nederland kwamen plat te liggen.

Sneeuwduinen zo hoog als de bomen. Foto: Jannes Wiersema.

Na de oliebollen had Koning Winter de buik nog niet vol van vrieskou en sneeuw. Op 2 januari gingen alle remmen los en viel in het noorden bijna 40 centimeter verse sneeuw erbij. Ook toen stond er een stevige oostenwind.

14 februari: bizarre climax van sneeuwstormen in 1979

Na het vuurwerk aan het begin van 1979 was het nog een tijdje berekoud, maar vanaf 8 januari kwam de wisselvalligheid er weer in. Echt zacht werd het ook niet en geregeld viel nog winterse neerslag. Aan alles voelde je dat de winter nog niet voorbij was. En toen kwam februari: nog één keer een ferme uithaal van Koning Winter, en wat voor één!

Op 12 februari begon het met flinke ijzel in het noorden. Het was een voorproefje van wat nog komen zou. De 14e februari werd een dag om nooit te vergeten. De zwaarste sneeuwstorm sinds in de recente geschiedenis in ons land trok over. Uiteindelijk zou de storm drie dagen duren. De storm wierp enorme sneeuwduinen op, tot wel zes meter hoog!

Sneeuw tot aan het dak van de huizen. Foto: Jannes Wiersema.

Huizen raakten bedolven, wegen en spoorwegen waren onbegaanbaar. Het noorden raakte volledig afgesloten van de buitenwereld. Voedsel moest per helikopter worden gebracht, duizenden militairen probeerden ondertussen de wegen weer vrij te maken. Maar het was tevergeefs. Door het spekgladde beijzelde landschap van de dagen ervoor bleef de sneeuw niet plakken. Zo snel als de sneeuw was geruimd, zo snel stoof het weer in het rond.

Zeer koude winter

Uiteindelijk verliep de winter in z'n geheel zeer koud. Het zogenaamde koudegetal in De Bilt is uitgekomen op ruim 205 en daarmee is de winter van 78/79 op een zevende plaats geëindigd van koudste winters sinds het jaar 1901. Aan het eind van februari 1979 was het snel voorbij. Een naar west draaiende wind zorgde voor de aanvoer van zachte lucht. Er viel van tijd tot tijd regen en de sneeuw smolt weg. Het was het einde van een van de meest extreme winters van de afgelopen eeuw.