Zo bijzonder is een hittegolf in september

Bij september zal je niet zo gauw denken aan tropische temperaturen en al helemaal niet aan een hittegolf. Toch is het in september weleens hoogzomers geweest. Hoe bijzonder een hittegolf in september is en hoe vaak ze voorkwamen lees je in dit artikel.

Tropische dagen zijn in september al zeldzaam en dat geldt helemaal voor hittegolven. Om van een hittegolf te mogen spreken moet het minstens vijf dagen op rij 25 graden of warmer zijn en van die vijf dagen zijn minimaal drie dagen met temperaturen van 30 graden of hoger nodig. De 25 graden wordt nog wel regelmatig gehaald in september, maar dagen met 30 graden of meer zijn een stuk zeldzamer, laat staan drie van die tropische dagen!

Dat het in september een stuk minder heet is dan in bijvoorbeeld juli en augustus, heeft alles te maken met de daglengte. De dagen in september zijn een stuk korter, waardoor de zon veel minder tijd heeft om het aardoppervlak op te warmen. Eind september gaat de zon pas om 7:30 uur op en alweer onder om 19:15 uur.

Zo vaak komt een hittegolf voor in september

In De Bilt is het slechts acht keer tropisch warm geweest in september, verspreid over zes jaren. Het is dan ook niet gek dat een officiële hittegolf in De Bilt nog nooit is voorgekomen in september. In 2016 en 2020 zaten we er wel dicht bij.

Lees ook: Zo bijzonder is 30 graden in september

In de warmste regio’s van Nederland, het zuiden en oosten, zijn septemberhittegolven wél voorgekomen. Toch zijn hittegolven ook daar erg zeldzaam. Nederland telt in totaal slechts zeven jaren waarin het in september tot een regionale hittegolf kwam. Dat was het geval in 1906, 1916, 1947, 1991, 1999, 2016 én 2023. In 2016 was het bijna recordlaat en wel van 10 tot 15 september in Arcen. Recordhouder is 1947 met in Maastricht een hittegolf van 11 tot 16 september. De hittegolf van 1919 liep van 10 tot en met 14 september in Winterswijk, Warnsveld en Sittard. De hittegolven van 1906 en 1991 begonnen al op 30 augustus.

De regionale hittegolf van 2023 was een recordlange regionale septemberhittegolf van negen dagen. En hij was opvallend grootschalig met twaalf weerstations die aan het criterium voor een hittegolf voldeden. Op sommige van die stations duurde hij zeven of acht dagen.

Als het op hittegolven in september aankomt is het Limburgse Arcen duidelijk koploper met een totaal van vier septemberhittegolven sinds de metingen daar in 1990 begonnen. Maastricht volgt op de tweede plaats met in totaal drie hittegolven in september, namelijk in 1906 en 1947.