Schaatsblog: paar dagen winterpret bijna voorbij

Een korte vorstperiode heeft op grote schaal natuurijs opgeleverd. Vooral op lokale ijsbanen kon je deze week terecht, maar waaghalzen gingen ook ondiepe plassen en vennen op. Deze middag treedt de dooi in vanuit het noordwesten en daarmee komt de schaatspret geleidelijk ten einde.

16:04 Sluiting schaatsblog

We sluiten dit schaatsblog en kijken uit naar de volgende vorstperiode. Na het weekend stijgt de kans op winterweer, maar dit keer is het vooral de kans op sneeuw die stijgt.

Lees meer in: Komt er nog meer winterweer aan?

15:50 De dooi wordt zichtbaar

15:34 Nog vorst in het oosten en zuidoosten

De milde lucht wint terrein, maar in het oosten en zuidoosten blijft de kou nog plakken. De wegen zijn in een heel groot deel van het land nog bevroren en vanavond en vannacht kan het tijdens opklaringen ook weer opnieuw afkoelen tot rond het vriespunt. Door rijpvorming en bevriezing kan het vanavond en vannacht glad worden. Zeer lokaal kan ook motsneeuw of motregen vallen en dit laatste kan dan ijzel veroorzaken.

Temperatuur om 15:30 uur lokale tijd.

Pas dus goed op als je vanavond de weg op gaat. Vooral op voetpaden en daar waar niet gestrooid wordt is er kans op gladheid. Alleen op de Wadden wordt nergens gladheid verwacht.

Bekijk hier de waarschuwing

13:00 Mildere lucht wint terrein

In provincie Limburg schijnt momenteel nog de zon, maar uiteindelijk raakt het ook hier bewolkt. In de zuidoostelijke helft vriest het nog, maar de mildere lucht wint geleidelijk steeds meer terrein. Op de Waddeneilanden is het al circa 6 graden.

Temperatuur om 12:00 UTC.

10:30 Op sommige plaatsen een mooie schaatsochtend!

9:30 Code geel in Drenthe, Friesland en Groningen door gladheid

In de drie noordelijke provincies geldt vanaf vanmiddag 15:00 uur code geel door plaatselijke gladheid. Dit komt door bevriezing. Later kan het ook in het midden en zuidoosten lokaal glad worden. Via onze waarschuwingen blijf je op de hoogte.

9:25 Afgelopen nacht lokaal bijna 10 graden vorst

We hebben een koude nacht achter de rug. De minimumtemperatuur lag afgelopen nacht op grote schaal tussen -5 en -9 graden. Op 4 weerstations kwam de temperatuur onder -9 graden. In Enschede werd het het koudst met -9,8 graden. De dooi treedt vandaag geleidelijk in, maar deze ochtend kan op veel natuurijsbanen nog geschaatst worden!

De minimumtemperatuur op 11 januari 2024.

17:00 Nog een mooi plaatje om de dag af te sluiten

Donderdagochtend gaan we weer verder met dit blog.

Vanavond wordt op de ijsbaan in Noordlaren een marathon verreden. De vrouwen beginnen om 19:00 uur, de mannen om 20:15 uur.

16:40 Overal weer vorst

In grote delen van het land is het kwik eventjes boven nul geweest, maar inmiddels is de daling weer ingezet. De actuele temperatuur varieert van 0 graden op de Waddeneilanden tot lokaal -3 graden in het binnenland. Hieronder de maxima van vandaag:

Maximumtemperatuur 10 januari (gemeten tot 16:40 uur).

15:55 Komende nacht matige vorst op veel plaatsen

Komende nacht gaat het nog een keer op grote schaal matig vriezen met minima van -4 tot -8 en mogelijk lokaal -9 graden. Hieronder de temperatuurverwachting voor 4:00 uur van ons Infoplaza-weermodel, het ECMWF-weermodel, het HARMONIE-weermodel en het ICON-weermodel. Bron: I'm Weather.

Hierdoor zal ook morgen (een deel van de dag) nog sprake van schaatspret zijn. In de loop van de dag gaat het vanuit het noord(west)en op steeds meer plaatsen dooien.

Lees ook ons uitgebreide weerbericht.

De temperatuurverwachting voor 4:00 uur komende nacht van vier weermodellen.

15:00 Schaatsen in de Weerribben

We raden het niet aan; het ijs is nog erg dun, er zijn wakken. Maar mooi is het wel.

13:30 Heerlijk schaatsweer vanmiddag in Winterswijk

Volop zon en weinig wind. De schaatsbaan in Winterswijk is vandaag geopend voor gewoon publiek. De marathonschaatsers gaan vanavond naar Noordlaren.

Foto: Henk Wiggers

12:20 Vanmiddag op de meeste plaatsen eventjes dooi

Op de Waddeneilanden en Noord-Holland dooit het al licht. Vanmiddag komt het op grote schaal eventjes tot lichte dooi. In het oosten en vooral zuidoosten kan de temperatuur de hele dag onder nul blijven. Dit noemen we een ijsdag.

De temperatuur om 12:20 uur.

11:10 Tweede marathon natuurijs in Noordlaren

Het schaatspeloton is deze winter verzekerd van een tweede marathon op natuurijs. Op de ijsbaan in het Groningse Noordlaren is voor woensdagavond een wedstrijd voor zowel de mannen als de vrouwen uitgeschreven, meldt schaatsbond KNSB. De vrouwen beginnen om 19:00 uur, de mannen om 20:15 uur.

Winterswijk had dinsdag de eer om de eerste marathon op natuurijs van deze winter te organiseren. Marijke Groenewoud won de wedstrijd bij de vrouwen, Harm Visser bij de mannen.

Volgens de KNSB is het nog niet duidelijk of er deze week ook een derde marathon op natuurijs komt. (Bron: ANP)

10:30 update schaatsbanen die geopend zijn

Deze banen van lokale ijsverenigingen zijn vandaag in elk geval open:

• Aalten
• Amersfoort
• Ammerstol
• Baambrugge
• Boskoop
• Burgum
• De Lier
• Den Haag (Zuiderpark)
• Doorn
• Ede
• Haaksbergen
• Haastrecht
• Hengelo
• Kudelstaart
• Nieuw-Buinen
• Noordlaren (tot 15 uur, vanavond marathon)
• Noordwijk
• Oosterbeek
• Ottoland
• Puttershoek
• Renswoude
• Schipluiden
• Stevensbeek
• Veenendaal
• Veenoord
• Voorthuizen
• Utrecht (Overvecht)
• Warmond
• Werkendam (vanaf 14:00 uur)
• Winterswijk
• Zeist

N.B. In sommige dorpen en steden kan geschaatst worden op pleinen die onder water zijn gezet.

10:25 Ook ijsbaan in Utrecht Overvecht open

10:23 Mooie beelden

De winterzon en natuurijs levert altijd mooie plaatjes op:

Rijperkerk, Friesland. Foto: Marcel R Fotografie

9:50 Geen ruitenkrabben en nauwelijks gladheid

Op grote schaal matige vorst in de nachten, maar je hoeft 's ochtends je autoruiten niet te krabben. Ook is er de afgelopen twee nachten geen code geel voor gladheid geweest. Hoe dit kan leggen we uit in dit artikel.

De ijsdikte-verwachting voor water van een meter diep. Veel meer dan 4 centimeter ijs zit er voorlopig niet in. Schaatsen op natuurijs blijft daarom beperkt tot de speciale ijsbanen.

8:40 Schaats alleen bij ijsverenigingen

Schaatsen op ijsbanen die gebruik maken van een flinke laag water op een weiland zal op de meeste plaatsen lastig worden, omdat de vorst niet lang genoeg aanhoudt. Lokaal lukt het misschien wel en bij een ijsvereniging weet je dan zeker dat het ijs betrouwbaar is.

IJs op ondiepe vennen en ondergelopen weilanden wordt door waaghalzen hier en daar wel betreden, maar is niet dik genoeg om daar met grote groepen veilig te kunnen schaatsen. In het midden ligt dit vaak zelfs nog open. Dieper water vriest zelfs niet of nauwelijks dicht, ofwel door de stroming van het water of door de wind.

8:24 Deze ijsbanen zijn vandaag open

Ook de ijsbaan in Ede gaat nu open voor iedereen.

De volgende banen van ijsverenigingen zijn vandaag in elk geval open:

• Aalten
• Amersfoort
• Baambrugge
• Boskoop
• Burgum
• De Lier
• Doorn
• Ede
• Haaksbergen
• Nieuw-Buinen
• Noordlaren (tot 15 uur, vanavond marathon)
• Noordwijk
• Oosterbeek
• Ottoland
• Puttershoek
• Renswoude
• Schipluiden
• Veenendaal
• Veenoord
• Voorthuizen
• Warmond
• Winterswijk
• Zeist

N.B. In sommige dorpen en steden kan geschaatst worden op pleinen die onder water zijn gezet.

Ook donderdagochtend is er nog kans op schaatspret bij deze banen na een nacht met opnieuw flinke vorst. Vanaf donderdagmiddag zet de dooi in en komt de lokale schaatspret ten einde.

8:18 Koude nacht achter de rug

Het heeft vannacht flink gevroren met op grote schaal temperaturen van -6 tot -8 graden en in Zuid-Limburg werd op het vliegveld bij Maastricht zelfs -9,1 graden gemeten. In de kustgebieden vroor het 2 tot 5 graden. Genoeg vorst waarmee de ijsmeesters van de skeelerbanen weer een mooie laag ijs konden maken.

Voorlopige minima op 10 januari 2024.

21:20 Harm Visser wint bij de mannen

Harm Visser heeft bij de mannen de eerste marathon op natuurijs gewonnen. De schaatser van Jumbo-Visma was in Winterswijk de beste van vier schaatsers die waren ontsnapt uit een kopgroep van acht. Daarin zat ook onder anderen Jorrit Bergsma, maar hij kon het net niet afmaken. (Bron: ANP)

20:28 Groenwoud winnares eerste marathon bij de vrouwen

De eerste marathon op natuurijs, dinsdagavond verreden in Winterswijk, is bij de vrouwen gewonnen door Marijke Groenewoud. De 24-jarige schaatsster van AH-Zaanlander hield Esther Kiel en Lianne van Loon achter zich na een versnelling in de laatste ronde.

De vrouwen begonnen om 19.00 uur aan de wedstrijd van zeventig ronden. Langs de kant hadden honderden mensen zich verzameld om de eerste marathon op natuurijs te zien. Ook was er een dweilorkest. Later op dinsdag, iets na 20.00 uur, waren de mannen aan de beurt. Mogelijk volgt er woensdag een tweede marathon, in Haaksbergen. Daarover is nog geen besluit genomen. (Bron: ANP)

20:07 Veel (skeeler)ijsbanen open

Er zijn veel ijsbanen open die een laag ijs hebben aangebracht op een asfaltondergrond. Sommige banen doen dit door te sproeien anderen door er een dun laagje water op te zetten. Waarom je juist op deze banen zo snel kan schaatsen leggen we uit in onderstaande video. Ook vertellen we daar waarom deze banen 's middags soms wel weer tijdelijk dicht moeten door te zacht of smeltend ijs.

Gisteren konden Doorn, De Lier en Ammerstol de eerste schaatsers al verwelkomen. Vandaag volgden ook Zeist, Veenoord, Boskoop, Warmond, Noordwijk, De Lier, Nieuw-Buinen, Haaksbergen, Noordlaren, Baambrugge, Voorthuizen en Amersfoort. Sommige van deze banen streden ook om de eerste marathon op natuurijs, maar hebben nu hun deuren geopend voor leden en niet-leden. Vanavond is ook de ijsbaan in Ede voor leden geopend en ook Veenendaal heeft zijn baan kunnen openen. Daarnaast zijn in sommige dorpen en steden pleintjes onder water gezet voor wat lokale ijspret.

Komende nacht koelt het op grote schaal af naar -6 tot -8 graden en in de kustgebieden naar -3 tot -6 graden. Voldoende vorst dus voor de ijsmeesters om op de genoemde banen weer een verse laag ijs maken. Hierdoor kunnen deze banen ook morgen hun deuren openen. En waarschijnlijk komen daar nog wat ijsclubs bij, waar het vandaag nog net niet lukte. Ook van woensdag op donderdag vriest het nog flink en dus is ook donderdagochtend nog een goed moment om bij de ijsclubs te schaatsen. Donderdagmiddag zet de dooi in en in de nacht naar vrijdag vriest het amper meer. Daarna ligt de temperatuur tot en met het weekend dag en nacht boven nul en is de schaatspret voorbij.

Schaatsen op ijsbanen die gebruik maken van een flinke laag water op een weiland zal op de meeste plaatsen lastig worden, omdat de vorst niet lang genoeg aanhoudt. IJs op ondiepe vennen en ondergelopen weilanden wordt door waaghalzen hier en daar wel betreden, maar is niet dik genoeg om daar met grote groepen veilig te kunnen schaatsen. In het midden ligt dit vaak zelfs nog open. Dieper water vriest zelfs niet of nauwelijks dicht, ofwel door de stroming van het water of door de wind.

19:05 Marathon op natuurijs aan de gang

De eerste marathon op natuurijs wordt momenteel verreden in Winterswijk. Om 19 uur zijn de dames gestart en om 20 uur volgen de heren.

Op de site van schaatsen.nl is de wedstrijd te bekijken.

15:00 Weer geen officiële ijsdag

Ook vandaag is het niet tot een officiële ijsdag gekomen. De maximumtemperatuur kwam vanmiddag in De Bilt namelijk boven het vriespunt uit.

De maximumtemperatuur van 9 januari 2024 met in De Bilt net geen eerste officiële ijsdag van deze winter.

12:00 Eerste marathon op natuurijs in Winterswijk

Winterswijk in Gelderland krijgt deze winter de eer om de eerste marathon op natuurijs te organiseren. Op de opgespoten skeelerbaan van de Winterswijkse IJsvereniging is de ijsdikte voldoende voor een wedstrijd voor de mannen en de vrouwen op dinsdagavond, meldt de schaatsbond KNSB. Het is voor het eerst dat Winterswijk de natuurijsprimeur heeft.

11:00 Op meerdere plaatsen wordt geschaatst

Op steeds meer plaatsen kan worden geschaatst, meldt manager sportparticipatie Jurre Trouw van de Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB). De ijsbanen zijn voornamelijk op ondergelopen skeelerbanen.

10:30 Schaatspret in Doorn

De natuurijsbaan in Doorn is vandaag vanaf 8:00 uur tot en met 13:00 uur geopend. De dikte van het ijs is hier momenteel 1 centimeter.

Schaatspret in Doorn. Foto: Jaco van Wezel

10:00 Natuurijs in Winterswijk dik genoeg voor schaatsmarathon

Afgelopen nacht kwam het op grote schaal tot matige vorst. Hierdoor kon het natuurijs van de schaatsbaan in Winterswijk aangroeien. Momenteel is een ijsdikte van 3 centimeter gevormd, waardoor het ijs dik genoeg is om een schaatsmarathon op natuurijs te houden. Ook in Haaksbergen is het ijs 3 cm dik.

7:25 Eerste officiële matige vorst

In De Bilt daalde de temperatuur vanochtend om 7:20 uur naar -5,1 graden en daarmee is de eerste officiële matige vorst van het winterseizoen gemeten. Dat is aan de late kant, want gemiddeld komt het op 24 december tot de eerste keer matige vorst in De Bilt. De vorige keer met matige vorst in De Bilt was op 1 maart 2023. Toen koelde het af naar -5,8 graden.

Lees hier meer over matige vorst.

17:20 Onze verwachting voor de komende dagen

16:50 Morgen veel meer ijsbanen open

Morgen zullen er waarschijnlijk veel meer ijsbanen open zijn dan vandaag. Verschillende ijsverenigingen melden dat het met nog een koude nacht sproeien of dweilen moet gaan lukken. En misschien lukt het ook al bij banen dien een dun laagje water op de hele baan hebben gezet. Zie de tweets hieronder.

14:28 Nog geen officiële ijsdag

De eerste officiële ijsdag van de winter laat nog op zich wachten. In De Bilt steeg de temperatuur zojuist tot een halve graad boven het vriespunt. Morgen is er opnieuw kans op een ijsdag in De Bilt, maar ook dan is het een dubbeltje op zijn kant, omdat het flink zonnig is. Woensdag wordt het +1 en de dagen erna +4 graden overdag. 

Lokaal blijft het vandaag waarschijnlijk wel de hele dag vriezen, vooral in het zuidoosten komt het tot lokale ijsdagen. Maar dat is geen primeur voor deze winter. Op 30 november kwam het al tot de eerste lokale ijsdag van deze winter. En ook op 1 december was regionaal sprake van een ijsdag.

13:24 Zeven ijsbanen in de race voor marathon

Naast Winterswijk zijn er nog zes locaties die kans maken op de organisatie van een marathon op natuurijs. De ijsvereniging in Winterswijk gokt dat de marathon daar woensdag verreden kan worden.

Veenoord, Puttershoek, Haaksbergen, Noordlaren, Nieuw-Buinen en Burgum zijn ook in de race. "Gezien de weersverwachting lijken Winterswijk en Haaksbergen momenteel de beste papieren te hebben", zegt Geert-Jan Muskens, natuurijscoördinator bij de Nederlandse schaatsbond KNSB.

"Het zal afhangen van de aangroei van het ijs bij de diverse clubs", legt hij uit. "Zodra een baan 3 centimeter ijs heeft, gaan wij dit beoordelen en dan bepalen we wanneer we starten. Daar zit een hele logistiek achter qua materiaal en mensen. Woensdagochtend meten is bijvoorbeeld woensdag 's avonds rijden of de volgende ochtend. Ook hier speelt dan de weersverwachting uiteraard weer mee."

12:13 IJsbaan Doorn tijdelijk weer gesloten

De ijsbaan in Doorn moet zijn deuren tijdelijk weer sluiten. Het dunne laagje ijs begint te smelten, door warmte uit de ondergrond. Vanavond en vannacht wordt het kouder dan afgelopen nacht en kan er gewerkt worden aan een dikkere ijslaag. Ook in Ammerstol is vanochtend geschaatst bij de lokale ijsvereniging.

11:18 Winterswijk hoopt op marathon natuurijs woensdag

De ijsvereniging in het Gelderse Winterswijk hoopt dat er woensdag een marathon kan worden geschaatst op natuurijs. De wedstrijd is mogelijk als er 3 centimeter ijs ligt. "Op dit moment ligt er 1 centimeter", zegt Auke Spijkstra, voorzitter van de Winterswijkse IJsvereniging.

Voorbereidingen in Winterswijk. Foto: ANP / Vincent Jannink.

"Het heeft gesneeuwd en minder hard gevroren dan we dachten", aldus Spijkstra. "We zijn nu gestopt met sproeien. Zodra het kan gaan we weer verder."

De sproeiploeg van de ijsvereniging begon zondagavond met het klaarmaken van de 400-meterbaan voor een eventuele marathon. De verwachting is dat hier drie nachten voor nodig zijn. De ijsbaan is daardoor niet al eerder toegankelijk voor schaatsliefhebbers. (Bron: ANP).

11:02 Overdag blijft het koud door bewolking en sneeuw

Het vriest momenteel nog in heel het land. Er trekt een gebied met bewolking over het land en daardoor kan de zon de lucht niet opwarmen. Uit de bewolking dwarrelen ook wat sneeuwvlokken en vooral in het zuiden en zuidoosten kleurt het ook een beetje wit. Vanmiddag volgen er wel opklaringen, maar de temperatuur komt dan niet of nauwelijks meer boven het vriespunt. Blijft het de hele dag vriezen dan noemen we dit een ijsdag. Dit is gunstig voor de gevormde ijslaagjes en vanavond kan het in opklaringen snel afkoelen richting -5 graden.

Sneeuw in Noord-Limburg. Foto: Wouter van Bernebeek.

10:20 Veel ijsclubs hebben zich voorbereid

De Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) verwacht dat er de komende dagen meer ondergespoten banen open zullen gaan. Volgens manager sportparticipatie Jurre Trouw zijn Doorn en De Lier vaak als een van de eersten geopend. De afgelopen dagen zijn er volop voorbereidingen getroffen bij de 450 bij de KNSB aangesloten ijsverenigingen, zegt Trouw. Zo is het gras gemaaid en zijn de banen bladvrij gemaakt. "Het is nu wachten tot de banen dichtvriezen." De ijsmeesters zijn volgens hem verantwoordelijk voor een veilige ijsvloer. "Zij beoordelen of er kan worden geschaatst." (Bron: ANP).

9:26 Hoe snel kun je schaatsen?

In onze video hieronder leggen we uit hoe snel je kan schaatsen op de verschillende plekken.

9:00 IJsbaan De Lier is ook geopend

Ook IJsvereniging Hard Gaat-Ie in het Zuid-Hollandse De Lier meldt dat de ijsbaan vanaf 9 uur geopend is. Mocht de ijsbaan teveel verslechteren zal hij wel tijdelijk weer sluiten, zodat er aan een betere ijsvloer gewerkt kan worden voor de volgende dag.

In Winterswijk is ook een eerste ijslaag gevormd. Maar deze baan richt zich op het organiseren van de eerste marathon op natuurijs van deze winter. Meerder banen zijn hiervoor in de race. Hiervoor is een ijsdikte van minimaal 3 cm vereist. Deze dikte is nodig om veilig een marathon te kunnen organiseren, waarbij het ijs hard slijt. Voor recreatief gebruik is een kleine cm ijs vaak al voldoende.

Voorbereidingen op de schaatsbaan in Winterswijk. Foto: Jacob Doornheim.

8:40 IJsbaan Doorn heeft de primeur

In Doorn hebben de ijsmeesters het voor elkaar gekregen om een dun laagje ijs aan te brengen op de asfaltbaan. Daar kan vandaag vanaf 8 uur geschaatst worden, zolang het ijs goed blijft.

Naar verwachting zullen meer opgespoten ijsbanen hun deuren komende dagen kunnen openen. Komende nachten vriest het op grote schaal matig met minima beneden -5 graden. Dat is genoeg voor het aanbrengen van laagjes ijs op deze banen. Ook beschutte ondiepe vennen of ondergelopen weilanden zullen geleidelijk bevriezen. Dik genoeg wordt dit ijs niet om grote groepen te kunnen dragen, maar er zullen woensdag en donderdag vast wat waaghalzen de schaatsen onderbinden. Er wordt maximaal 4-6 cm ijs verwacht.

Op vennen, uiterwaarden en sloten is het oppassen, omdat het waterpeil onder het ijs gaat dalen. Er wordt namelijk nog veel water afgevoerd. Hierdoor komt lucht onder het ijs terecht en daardoor kan het ijs sneller breken.

Op diepe sloten en meren zit schaatsen er helaas echt niet in. Daarvoor duurt de vorstperiode te kort, het water moet eerst nog flink afkoelen en vanaf donderdag treedt de dooi in. Daarnaast waait het flink, waardoor het water in beweging blijft en niet kan bevriezen. Voor deze vorstperiode moeten we het dus hebben van lokale schaatspret bij een ijsvereniging. Dan weet je ook zeker dat het ijs betrouwbaar is.

Lees meer voorzichten in Weerbericht Nederland