Zo wordt de kracht van orkanen aangeduid

24 mei 2022, 16:20

Buitenland
Orkaan Katrina. Foto: NASA, genomen vanuit de GOES-12 satelliet

Om aan te geven hoe hard het waait wordt de schaal van Beaufort gebruikt. Vanaf windkracht 12 spreken we van orkaankracht. Maar wist je dat orkanen ook nog op een aparte schaal worden ingedeeld? In dit artikel lees je alles over de schaal die vernoemd is naar zijn ontdekkers: Saffir-Simpson.

Zo ontstond van de schaal van Saffir-Simpson

Vanaf 1940 werkte Bob Simpson bij de National Weather Service in de Verenigde Staten. Deze organisatie is te vergelijken met het KNMI in Nederland. Tussen 1968 en 1974 gaf Bob Simpson leiding aan het National Hurricane Center, een afdeling gespecialiseerd in orkanen waar Amerika geregeld door geteisterd wordt. Herbert Saffir was in die tijd werkzaam als specialist in stormschade aan gebouwen. Samen hebben ze hun krachten gebundeld en in 1969 leidde dit tot de schaal van Saffir-Simpson.

Tropische storm: de voorloper van een orkaan

Een storm wordt niet van het ene op het andere moment een orkaan en geleidelijk neemt de storm verder in kracht toe. Een tropische storm is het opstapje naar orkaankracht en dit komt op de Beaufortschaal overeen met windkracht 8 tot 11. Een tropische storm wordt nog niet op de schaal van Saffir-Simpson ingedeeld. Pas vanaf windkracht 12, orkaankracht, worden de nieuwe categorieën toegepast. Orkaan is een term die voor Noord-Amerika wordt gebruikt. In Azië en Australië wordt gesproken van een tyfoon of cycloon.

Schaal van Saffir-Simpson - Kracht van orkanen - Orkaankracht
Schaal van Saffir-Simpson - Kracht van orkanen - Orkaankracht

Orkanen op de schaal van Saffir-Simpson

De wind zwelt steeds verder aan en orkaankracht wordt bereikt! Op de schaal van Saffir-Simpson zijn we in de eerste categorie aanbeland. Windsnelheden tussen 119 en 153 km/uur worden bereikt. Deze waarden klinken willekeurig, maar dit komt door de omzetting van mijlen naar kilometers per uur. De schade bij een orkaan van de eerste categorie is nog beperkt. Ondiep gewortelde bomen vallen om en caravans worden omvergeblazen. Ook losse dakpannen zijn niet meer veilig. De golven die door de wind worden opgestuwd zijn al meer dan een meter hoog.

Een orkaan van de tweede categorie levert al meer schade op. Vooral houten gebouwen en krakkemikkige deuren, ramen en daken bezwijken onder het beuken van de wind. Sommige golven zijn al meer dan twee meter hoog en dat is ongeveer net zo hoog als het plafond van je woonkamer of keuken.

De windsnelheden gaan richting 200 km/uur en de schade wordt steeds groter. Bij een orkaan van de derde categorie worden platte daken gestript en rondvliegend puin beschadigt ook de stevigere constructies en gebouwen. De maximale golfhoogte gaat al richting vier meter.

De vierde categorie raast als een sloopkogel over het landschap. Bij zo’n zware orkaan kan aan alle gebouwen schade ontstaan, ook aan stevige bakstenen gebouwen. De stormvloed van grofweg 4,0 tot 5,5 meter overspoelt de kustgebieden en leidt tot overstromingen en het wegspoelen van de stranden.

De vijfde en laatste categorie op de schaal van Saffir-Simpson gaat gepaard met windsnelheden van meer dan 250 km/uur. Dit is ook de snelheid waarmee een passagiersvliegtuig opstijgt. Alleen de meeste stevige constructies blijven overeind staan. De stormvloed komt boven de vijf meter uit en op grote schaal lopen laaggelegen gebieden zoals polders en moerassen onder water. Ook benedenverdiepingen van gebouwen worden overspoeld door het opgestuwde water.

Foto: Adobe Stock / Satoshi Kina
Foto: Adobe Stock / Satoshi Kina

Ondergelopen straten in Florida door orkaan Irma. Foto: Adobe Stock / Satoshi Kina

Lees hier hoe wat orkanen precies zijn en hoe ze ontstaan.

Bekende orkanen uit de geschiedenis

Ida, Irma, Rita, Wilma, Sandy en Katrina. Allemaal namen die misschien een belletje doen rinkelen. Deze orkanen bereikten vrijwel allemaal de vierde of vijfde categorie waarvan Katrina de bekendste is. Sandy was een orkaan van de derde categorie, maar kwam in het nieuws omdat de regio van New York zwaar werd getroffen. Toeval of niet maar dit zijn allemaal vrouwennamen… Wetenschappers onderzochten 94 orkanen tussen 1950 en 2012 en daaruit bleek dat het aantal slachtoffers meer dan verdubbelde bij orkanen met een meisjesnaam.

Johnny Willemsen

Johnny Willemsen

Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

Gratis inschrijven