Warme zomer met koel, somber en wisselvallig weer in de vakantie

Wat is er toch mis met de huidige zomer? Het heeft niet geregend, maar vaak geplensd en zomerse warmte met langdurige zonneschijn is grotendeels aan ons voorbijgegaan. In dit artikel leggen we uit hoe het weer gedurende de zomer veranderde.

Met een eindstand in De Bilt van gemiddeld 17,7 graden tegenover 17,4 graden zou je zeggen dat we qua temperatuur een prima zomer hebben. Toch komt deze waarde voor een groot deel op conto van juni die twee graden warmer was dan normaal. Juli was 0,3 graden kouder dan de 18,3 graden in een gemiddelde julimaand en augustus is met 16,9 graden zelfs 1 graad te koud.

Daarnaast ontbrak het aan zomers warme dagen met 25 graden of meer. In totaal werd het deze zomer 17 keer zomers warm in De Bilt. Dat is niet alleen minder dan het gemiddelde van 22, maar 12 van deze dagen vielen ook nog eens in juni. Bovendien vielen 11 van die 12 in de eerste 18 dagen van de maand. Tijdens de periode met de schoolvakanties bleven zomerse temperaturen grotendeels uit. In juli werd het vier keer zomers warm en augustus telt slechts één schamele zomers warme dag.

Temperatuur definitief 2021

Hoewel zomerse warmte vaak uitbleef was het ook niet echt koud. Vaak lag de temperatuur rond 20 graden en geen enkele keer kwam de temperatuur in de buurt van kouderecords. Het aantal warme dagen met maxima van 20 graden of meer kwam uit op 71 tegen 64 normaal. Daarmee was het op veel dagen deze zomer qua temperatuur prima weer voor buitenactiviteiten.

Een goed begin…

De zomer leek juist zo goed te beginnen met vooral in de eerste helft van juni veel zon, warmte en halverwege de maand een regionale hittegolf. Daarmee hadden we het te koude voorjaar eindelijk van ons afgeschud. Met gemiddeld 18,2 graden tegenover 16,2 normaal was het zelfs de warmste junimaand ooit gemeten.

De zon scheen de eerste maand ruim 30 uur meer dan de normaal van 214 uur. Een geplande zomervakantie in eigen land leek een goed alternatief voor het zonzekere zuiden van Europa. Daarna werd het minder zonnig. In juli sloeg het overschot om in een zontekort van 20 uur, terwijl deze maand met 221 uur gemiddeld juist de zonnigste zomermaand is. Augustus is ronduit somber met 170 zonuren. Normaal is augustus goed voor 205 uur zon. De meteorologische zomer bereikte daarmee een eindstand van 641 zonuren tegen 618 normaal.

Zonuren zomer 2021 definitief

Nat, natter, natst

De neerslag deze zomer kenmerkt zich door grote verschillen. Niet alleen de maandsom regen week per regio sterk af. Op dagen met onweersbuien waren er ook grote verschillen en kon op de ene plaats wateroverlast ontstaan, terwijl enkele dorpen verderop nauwelijks regen viel. Op 29 juni was in Maastricht sprake van een recordhoeveelheid neerslag.

Juni was vooral in het noordwesten, westen en in Limburg natter dan normaal. In het midden en noordoosten viel minder regen dan gebruikelijk.

In juli was het juist in het westen en noordwesten droger en was het in de oostelijke provincies natter en somberder dan normaal. In Den Oever viel slechts 38 mm regen. De verschillen hieven elkaar grotendeels op en de maand was iets somberder dan normaal met een gemiddelde hoeveelheid regen. Dat is opvallend, want toen in Limburg op 15 juli een weeralarm (code rood) van kracht was vanwege zware neerslag en overstromingen, werden in het westen de akkers beregend om droogte tegen te gaan.

Augustus verliep vooral in het noorden, de regio rond de Veluwe en in Zuid-Limburg nat. Gemiddeld over 13 landelijke stations komt het neerslagtotaal uit op bijna 270 mm tegenover 235 mm normaal. Toch is het regionaal veel natter. Vooral in Friesland was de zomer erg nat met op meerdere plekken meer dan 100 mm per maand. Bij het Friese Bergum viel deze zomermaanden respectievelijk 101, 178 en 127 mm en komt het totaal uit op 406 mm. In Eernewoude viel zelfs circa 420 mm.

In het Noord-Hollandse Bergen staat de teller op 383 mm neerslag deze zomer en daar kan nog een millimetertje bijkomen. Vooral juni was met 220 mm bijzonder nat, in juli en augustus viel 99 en 64 mm regen.

Het natst was het in de heuvels van Zuid-Limburg met in Vaals 428 mm, Ubachsberg 431 mm en Schaesberg 477 mm regen. Een dergelijke hoeveelheid neerslag in de zomer is op automatische weerstations nog nooit voorgekomen. Deze hoeveelheid is gemeten met een handmatige regenmeter en daarvan zijn geen ranglijsten beschikbaar. 477 mm is op zijn minst zeer zeldzaam en waarschijnlijk een unicum. Dat het lokaal zo nat was zou je niet zeggen. Gemiddeld over het land viel deze zomer 265 mm regen en op basis daarvan is het iets natter dan de 235 mm in een gemiddelde zomer.

In Gorinchem viel minder dan 170 mm en is daarmee een van de droogste plekken deze zomer. In een gemiddelde zomer valt in Gorinchem 243 mm regen.

Foto: Jo Bakker