Donkere wolken pakken zich samen en in de verte zijn de eerste flitsen te zien. Soms slaat de bliksem zelfs uit het niets in. Tijdens een broeierige dag ontstaan geregeld onweersbuien. Grote evenementen in de buitenlucht zijn extra gevoelig om getroffen te worden door de bliksem. Lees hier wat je moet doen bij onweer tijdens een festival.
Je ziet het waarschijnlijk zo voor je: festivals met duizenden bezoekers op grote open terreinen die zijn volgebouwd met tenten, podia en lichtmasten. Met rustig weer kan volop genoten worden van de muziek en is er geen vuiltje aan de lucht. Zodra er onweersbuien ontstaan kan het ineens levensgevaarlijke situaties opleveren. Pinkpop werd in 2014 getroffen, maar ook vlak over de grens kregen Pukkelpop (2011) en Rock am Ring (2016) met noodweer te maken.
Lees hier hoe een onweersbui ontstaat.
Zo kan de bliksem inslaan
Als een zware onweersbui over een festivalterrein trekt zijn er verschillende manieren waarop de bliksem kan inslaan. Allereerst kan bliksem direct in het open veld inslaan. Schuilen dichtbij objecten zoals een tent of boom geeft misschien een veiliger gevoel, maar het tegendeel is waar. De bliksem kan namelijk door directe aanraking met een object overslaan en ook meerdere meters overbruggen.
Metalen constructies zoals tentpalen en onderdelen van podia zijn goede geleiders van elektriciteit. Ook de sap- en vochtstromen in een boom geleiden de stroom. De waterdruppels in de boom gaan door de hitte over in waterdamp, waardoor de bast van de boom door de druk in stukken breekt en weggeslingerd wordt. Blijf dus zoveel mogelijk bij deze objecten vandaan.
Feit of fabel: kan je bliksem twee keer op dezelfde plek inslaan?
Een eindje verderop van de inslag is het gevaar niet geweken. Onze voeten maken direct contact met de grond en er ontstaat een spanningsverschil tussen beide voeten en ook de rest van het lichaam. Dit wordt ook wel de stapspanning genoemd. Om dit verschil zo klein mogelijk te maken moet je beide voeten dus zo dicht mogelijk bij elkaar zetten.
Wat te doen bij onweer op een festival?
De veiligste plek om voor de bliksem te schuilen is in een gebouw of auto. Op een festivalterrein zijn die plekken schaars. Als bezoeker moet je zoveel mogelijk bij bomen en metalen constructies vandaan blijven. Ga diep hurken met je voeten zo dicht mogelijk bij elkaar. De spanning gaat dan korter door je lichaam. Het materiaal van de grond waarop je gehurkt zit speelt ook nog een rol. Een natte moddergrond geleidt de stroom beter dan asfalt, een houten of kunststof vloer. Ook dikke schoenzolen van rubber belemmeren de geleiding van elektriciteit.
Signalen voor het naderen van een onweersbui
Het is broeierig en door de hoge luchtvochtigheid voelt het drukkend warm. Dit zijn de eerste tekenen dat onweersbuien tot ontwikkeling kunnen komen. Als de bewolking vervolgens toeneemt en donkere wolken zich samenpakken boven het festivalterrein is het echt oppassen geblazen. Daarnaast zijn windstoten, gerommel in de lucht en lichtflitsen in de verte alarmsignalen voor een naderende onweersbui.
Door de stijgende temperatuur op aarde als gevolg van klimaatverandering komen meer blikseminslagen voor. In de afgelopen 100 jaar is het aantal ontladingen al met 12% gestegen. Hoe dat komt en wat de effecten zijn lees je in dit artikel.
Meer Festivals-nieuws