Hoe komt een weerbericht tot stand?

51057714-weerbericht-nederland-weeronline-e1607000469111

Het weer kan in een dag tijd zo sterk veranderen dat je je misschien afvraagt hoe een weerbericht tot stand komt. Soms ligt ons weer van morgen nu nog halverwege de oceaan. In dit artikel leggen we uit wat er gebruikt wordt bij het maken van een weerbericht en wat je kunt doen als het weer toch afwijkt.

Om gelijk met de deur in huis te vallen, een weerbericht is een inschatting en geen berekening met een exacte uitkomst. Een meteoroloog ‘weet’ dus niet wat voor weer het wordt, maar maakt een afweging aan de hand van alle beschikbare informatie en vertelt wat er waarschijnlijk gebeurt.

Voor het maken van een weerbericht gebruikt een meteoroloog het volgende:

Computerberekeningen

Er zijn veel verschillende computermodellen die allemaal sterke en zwakke kanten hebben. De uitkomst van een berekening zijn bijvoorbeeld waarden zoals de hoeveelheid regen of zon, maar sommige modellen geven juist kansen. Hoe groot is de kans dat er meer dan 10 mm regen valt of de kans op dichte mist. De uitkomst wordt gegeven in stappen van 1 of 3 uur. De weermodellen zijn de afgelopen 20 jaar zo sterk verbeterd dat deze al een heel goed beeld geven, zeker als deze worden gecombineerd.

Hoe verder we in de toekomst kijken, des te onzekerder de verwachting wordt. Kleine veranderingen in de windrichting kunnen bijvoorbeeld zorgen dat een regengebied boven de oceaan over drie dagen niet over ons land trekt, maar over de Noordzee. Of dat het in de nacht regent in plaats van overdag. Of andersom. In dit soort situaties lijkt de verwachting die je ’s ochtends leest in de middag te zijn omgeslagen. Meteorologisch gezien is er niet veel veranderd, maar leveren deze verschillen in tijd en plaats wel heel ander weer op.

b5600317-anp-349438078

Meteorologische meetapparatuur (Foto: ANP XTRA / Sander Koning)

Meetwaarden

In ons land wordt gebruik gemaakt van 35 automatische weerstations. Deze meten continu en om de 10 minuten wordt een hele set aan meetwaarden doorgegeven. Deze worden gebruikt om bij te houden wat er in werkelijkheid gebeurt. Door deze meetwaarden te vergelijken met de modelberekeningen kijken we welk model op dat moment het beste scoort en of het weerbericht wat moet worden bijgesteld.

Verder worden de waarnemingen ook gebruikt om de uitgangspositie van de computerberekeningen bij te stellen. Ook beelden van satellieten en van de radar zijn metingen.

Hoe meer ervaring des te beter het weerbericht

Sommige weerfenomenen hebben een eigen karakter en een ervaren meteoroloog kan hierdoor een verwachting nog beter maken. Bijvoorbeeld als er in de winter veel laaghangende bewolking is, dan kan het vooral in de nacht en ochtend een beetje motregenen, terwijl het model misschien geen neerslag berekent.

Ook is het belangrijk om als meteoroloog te weten welke modellen bijvoorbeeld goed zijn in het berekenen van zomerse onweersbuien en welke modellen gebieden met lichte regen vaak goed weergeven. We maken zo gebruik van de kracht van de modellen.

Een andere taak van de meteoroloog is het bijstellen van de verwachting. Wat er buiten gebeurt is net iets anders dan je in de beste modellen kunt aflezen. Wanneer de verschillen groter zijn kan dat gevolgen hebben voor het weer over 6 of 12 uur. Als de bewolking op een koude winteravond breekt kan de temperatuur in de nacht lager uitvallen. Dit kan het verschil betekenen tussen wel of geen gladheid. Of als op een tropische zomerdag de sluierbewolking toeneemt wordt het minder warm en ontstaan er in de middag misschien geen onweersbuien.

7675d513-app2

Wat kun je doen als het weerbericht toch niet klopt?

Kijk je naar de verwachting door jouw plaats in te voeren en de symbolen af te lezen? Dan kijk je naar een verwachting puur op basis van weermodellen. Deze is al vrij goed, maar wordt niet door de meteoroloog aangepast. Is het weersymbool droog en regent het toch? Dan kun je het weerbericht erop na slaan. Je kunt dan profiteren van de ervaring van de meteoroloog en je krijgt de laatste updates mee.

Je kunt ook naar de radar of de neerslaggrafiek kijken. Deze worden voor de komende twee uur vaak geüpdatet, maar kunnen hele lichte motregen of zomerbuien die in korte tijd ontstaan soms missen. En verder is het heel handig om naar buiten te kijken. Wordt het in de verte nog donkerder en vallen er nu al druppels? Hou er rekening mee dat het harder gaat regenen. Je maakt dan je eigen mini-verwachting.

Bekijk hier het meest uitgebreide weerbericht van Nederland.