De definities van storm en zware windstoten

Storm kan in Nederland het hele jaar voorkomen, maar in de winter en herfst gebeurt het een stuk vaker dan in de lente en zomer. De meeste schade ontstaat vaak door zware tot zeer zware windstoten.

Om aan de definitie van een officiële storm te voldoen moet het tijdens een heel uurvak op één van de weerstations van het KNMI op land gemiddeld met windkracht 9 waaien. Zo’n uurvak loopt bijvoorbeeld van 9:00 tot 10:00 uur. Wanneer het tussen bijvoorbeeld 9:30 en 10:30 uur gemiddeld tot windkracht 9 komt, telt dat dus niet als officiële storm. Ook als het alleen op een meetpunt stormt dat in het water staat gaat de storm niet de boeken in. Wel wordt dan gesproken van een tijdelijke storm.

Wind met stormkracht wordt veroorzaakt door een krachtig lagedrukgebied (depressie). Tijdens een storm komen zware tot zeer zware windstoten voor. Ook tijdens felle onweersbuien kunnen lokaal (zeer) zware windstoten voorkomen. Die windstoten zijn kortdurend, maar kunnen juist veel schade veroorzaken doordat ze vaak vanuit het niets optreden.

Zware en zeer zware storm

Van een officiële zware storm wordt gesproken als het gemiddeld over een heel uurvak met windkracht 10 waait. Datzelfde geldt ook bij een zeer zware storm. Dan moet het over een heel uurvak met gemiddeld windkracht 11 waaien.

Dit zijn de zwaarste stormen uit de Nederlandse geschiedenis. Bron: Weeronline.

Windkracht en storm

De windkracht is de gemiddelde windsnelheid over 10 minuten. Voor windkracht hanteren we de schaal van Beaufort. Deze schaal loopt van 0 t/m 12. Windkracht 0 noemen we windstil, windkracht 12 is orkaankracht.

De schaal van Beaufort. Bron: Weeronline.

Lees ook: Komen zware stormen het vaakst in de herfst voor?

Sinds 2019 krijgen stormen die veel impact kunnen hebben in Nederland een naam.

Lees ook: Waarom krijgen sommige stormen in Nederland een naam?

Zware windstoten

Een windstoot is een kortdurend windmaximum met een snelheid van tenminste 50 km/uur. Vanaf 75 km/uur spreken we van zware windstoten en vanaf 100 km/uur zijn het zeer zware windstoten.

Stormschade op het Haarlemmerplein in Amsterdam. Foto: Matthijs van der Linden

Code geel, code oranje en weeralarm

Overlast en schade worden ook tijdens een storm voor het grootste deel veroorzaakt door windstoten. Om deze reden zijn de windstoten leidend bij het bepalen van waarschuwingen.

Code geel wordt afgegeven als er windstoten worden verwacht van 75 km/uur of meer. In de periode 1 november – 1 mei geldt voor de kustgebieden een ondergrens van 90 km/uur.

Code oranje wordt afgegeven vanaf 100 km/uur, maar in de kustregio’s in de periode 1 november – 1 mei vanaf 120 km/uur.

Voor een weeralarm (code rood) gelden dezelfde weercriteria als voor code oranje. Het wel of niet opschalen van code oranje naar een weeralarm hangt af van de uitkomst van een ‘impactanalyse’ met diverse overheids- en brancheorganisaties.

Vind je dit soort verklarende berichten interessant? Schrijf je dan in voor de gratis Weeronline nieuwsbrief.

Lees ook het actuele weerbericht.