Betrouwbaarheid weerspreuken korte termijn
18 februari 2019, 09:33
In dit achtergrondartikel kijken we naar weerspreuken die betrekking hebben op het weer van de komende dagen. Komen deze weerspreuken, in tegenstelling tot weerspreuken voor de lange termijn, wel vaak uit?
De volgende weerspreuken hebben alles te maken met sluierbewolking, onder meteorologen ook wel cirruswolken genoemd. Deze wolkensluiers of windveren bevinden zich op 6-12 km hoogte in de atmosfeer. Vaak zijn ze te zien als het (nog) mooi weer is. Sluierwolken zijn vaak de voorste begrenzing van een storing en trekken meestal van zuidwest naar noordoost over ons land. Het weer gaat dus geleidelijk omslaan na het zien van deze wolken. Doordat deze wolken zich zo hoog bevinden bestaan ze uit ijs en zijn ze al van ver waar te nemen. Toch schijnt de zon meestal nog gemakkelijk door deze wolkensluiers heen, want ze zijn niet dik. Dit kan prachtige kleuren geven als de zon ’s ochtends en ’s avonds laag boven de horizon staat.
Avondrood, mooi weer aan boord Als sluierbewolking voorkomt in de avond, kunnen we vaak spreken van avondrood. De zon gaat in westelijke richting onder en schijnt vlak voor zonsondergang door de wolkensluiers, die zich dan nog ver boven de Noordzee bevinden, of zelfs boven Engeland. Een storing bevindt zich op dat moment dus nog ver van onze landsgrenzen. Meestal duurt het dan nog ruim een dag voordat het weer in ons land omslaat. Mooi weer aan bood dus!
Morgenrood, water in de sloot Als we de sluierbewolking in de vroege ochtend zien, gaat dat vaak gepaard met ochtendrood. De zon die in oostelijke richting opkomt schijnt door de hoge en dunne bewolking, waardoor prachtige rode of zelfs groenige kleuren aan de hemel verschijnen. Op dat moment bevindt de bewolking, en tevens voorste begrenzing van een storing, zich al ver boven Duitsland. Meestal wordt de bewolking snel dikker, waardoor de zon verdwijnt in de loop van de ochtend en in de middag zelfs neerslag kan vallen. Water in de sloot dus!
Foto Ab Donker
Kring om de zon, water in de ton In cirruswolken is vaak een gekleurde kring rond de zon te zien die ontstaat door breking en weerkaatsing van het zonlicht in de ijskristalletjes. Dit verschijnsel wordt een halo genoemd en lijkt dus op een regenboog. Het enige verschil is dat het licht bij een regenboog door druppeltjes wordt gebroken en niet door ijskristalletjes. Na het zien van een kring om de zon (of maan), wordt de sluierbewolking steeds dikker. Het langzaam verdwijnen van zon of maan of de gekleurde kring is vaak een voorbode van slechter weer. Bij het zien van een halo is de kans dus groot dat de regenton in de loop van de dag wordt gevuld.
Schaapjes aan de hemelbaan, duiden wind en regen aan Ook deze spreuk heeft te maken met het naderen van een storing. Sluierbewolking of wat lagere middelbare bewolking, trekt soms als een veld vol kleine wolkjes over het land. Deze wolken hebben vaak dunne witte plukjes die met enige fantasie schaapjes in de lucht zijn. Op het moment dat deze wolkjes worden gezien is het weerbeeld vaak nog mooi. Soms houdt het mooie weer nog een tijdje aan, maar meestal slaat het weer snel om als de storing te dichterbij komt.
Andere manieren om het weer te bepalen
Aan de (bewolkingstoename in de) lucht kunnen we dus behoorlijk goed het weer afleiden. Hoe zit het met andere weerspreuken die iets zeggen over de windrichting, of waarbij we kunnen kijken naar de natuur?
Zuidwest, regennest
De stroming komt in ons land meestal uit het zuidwesten. Niet alleen storingen komen vaak via het zuidwesten ons land binnen, ook de wind waait meestal uit deze hoek. Een zuidwestenwind is dus écht een regennest, want vanaf de Atlantische Oceaan kunnen gemakkelijk buien of regengebieden ontstaan die met de zuidwestelijke stroming ons land binnen komen. Een oostenwind is doorgaans veel droger, en gaat in de winter met kouder en in de zomer met warmer weer gepaard.
Foto: Jannes Wiersema
De beste windmeter is de koe, zij staat altijd met haar kont naar de wind toe
Dat klopt. Deze beesten hebben een hekel aan wind en regen. En dan is het fijner om met de kont tegen de regen en wind in te staan in plaats van het gezicht. Bovendien zou stof in hun neusgaten of ogen kunnen waaien. Soms staan koeien voordat de bui überhaupt is begonnen al met de kont richting de aanstromende bui. Voordat de bui begint steekt namelijk soms al een krachtige wind op. In de zomer kunnen bij onweersbuien ook zware windstoten vanuit de bui naar beneden komen. Zo lijkt het alsof de koe kan voorspellen dat het gaat regenen. In werkelijkheid gaat de koe dus gewoon op de windrichting af. Overigens hoeft het niet te gaan regenen, een bui kan ook langstrekken terwijl de wind wel vanuit de bui waait.
Foto: Ans Prinsen
Veel noten, harde winter
Deze spreuk klopt niet! Als veel noten van de bomen afkomen lijkt het erop dat de hoge temperaturen in de zomer- en herfstmaanden van het jaar daarvoor, een verklaring vormen. Hoge temperaturen in de voorgaande zomer en herfst bepalen namelijk de aanmaak van bloemen voor het jaar daarna. De weersomstandigheden in het voorjaar en in de zomer, de tijd waarin de vruchten worden gevormd, zijn ook van belang. Zo kan late nachtvorst of storm en hagel de vruchten beschadigen. Ook kennen sommige planten en boomsoorten beurtjaren: jaren met weinig of geen vruchten. Dieren zoals eekhoorns, die actief zijn en grote wintervoorraden aanleggen, doen dit uitsluitend op basis van de aanwezigheid van veel vruchten. Het aantal noten zegt dus niks over aankomende winter.
Anticipeer op het weer en draag gepast schoeisel! Bij Shabbies Amsterdam shop je nu goedkoper dankzij onze speciale aanbiedingen en kortingscodes!
Redactie
Weerbericht Nederland
Flink wat zon, enkele bui
Het is een rustige lentedag met zonnige perioden. Later op de dag neemt de bewolking toe en komende nacht volgt regen. Het kwik stijgt naar 10 tot 12 graden. Morgen wordt een gure dag met talrijke buien en veel wind. Het weekend ziet er daarentegen wat beter uit, maar droog blijft het dan niet. Voorlopig blijft het relatief koud voor de tijd van het jaar.
Weernieuws-onderwerpen
Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…
Weerbericht Nederland
Flink wat zon, enkele bui
Het is een rustige lentedag met zonnige perioden. Later op de dag neemt de bewolking toe en komende nacht volgt regen. Het kwik stijgt naar 10 tot 12 graden. Morgen wordt een gure dag met talrijke buien en veel wind. Het weekend ziet er daarentegen wat beter uit, maar droog blijft het dan niet. Voorlopig blijft het relatief koud voor de tijd van het jaar.