Grotere kans op overschrijden grens van opwarming aarde

De aarde kan in de jaren voor 2027 al minstens een jaar 1,5 graden Celsius warmer zijn dan voor het industriële tijdperk. De kans daarop is 48 procent. Dat heeft de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) in een jaarlijkse klimaatupdate berekend.

Deze cijfers tonen aan dat de overschrijdingskans steeds meer toeneemt. In de voorgaande vijf jaar was de kans 10 procent dat een van die jaren de grens van 1,5 graden zou bereiken.

Klimaatakkoord van Parijs

In 2015 spraken wereldleiders in het Klimaatakkoord van Parijs af dat de opwarming van de aarde beperkt moet blijven tot 2 graden Celsius en bij voorkeur tot 1,5 graad. De temperatuur op aarde is gemiddeld al 1,1 graden warmer geworden. Een warmere aarde zorgt voor grote problemen, benadrukt de WMO, zoals een stijgende zeespiegel, smeltende gletsjers en extremer weer.

Lees hier over de impact van smeltende gletsjers op het klimaat.

De WMO is de koepelorganisatie van de Verenigde Naties, gespecialiseerd in weer, klimaat en water. Dat 1,5 graden is vastgesteld als grens is "geen willekeurige statistiek", benadrukt secretaris-generaal Petteri Taalas van de WMO.

"Het is eerder een indicator van het punt waarop klimaateffecten steeds schadelijker zullen worden voor mensen en zelfs de hele planeet."

Drempel

Als een jaar de gemiddelde temperatuur meer dan 1,5 graden stijgt, betekent dat niet direct dat de drempel van het Klimaatakkoord van Parijs voor altijd is overschreden, legt Leon Hermanson uit. "Maar het onthult wel dat we steeds dichter bij een situatie komen waarin 1,5 graden voor een langere periode zou kunnen worden overschreden." Hij leidde het onderzoek en is aangesloten bij het weerinstituut van het Verenigd Koninkrijk. Volgens de WMO is de kans dat het vijfjaarlijkse gemiddelde ook de grens van 1,5 graden overschrijdt nu slechts 10 procent.

In februari stelde het VN-klimaatpanel IPCC in een rapport dat ook een tijdelijke opwarming van de aarde boven 1,5 graden voor ernstige risico's kan zorgen. "Afhankelijk van de omvang en de duur van de overschrijding kan ze zorgen voor effecten waarbij weer extra broeikasgassen vrijkomen." Zo kan de opwarming leiden tot meer natuurbranden, bomen die doodgaan door de hitte of smeltend permafrost. "Sommige van die effecten zijn onomkeerbaar", aldus de klimaatwetenschappers.

Lees meer over het effect van het weer op natuurbranden.

Overigens is volgens de WMO de kans dat ergens tussen 2022 en 2026 het warmste jaar ooit wordt gemeten 93 procent. Vooralsnog heeft 2016 dat record in handen. Ook is de kans 93 procent dat het vijfjaarlijkse gemiddelde hoger uitkomt dan de afgelopen vijf jaar.